1.Dijital takograf takılırsa kazalar önlenir!

Analog, dijital veya başka tür bir takografı aracınıza taktığında, kazalar kendiliğinden önlenmez veya azalmaz. Takograf sürücünün çalışma sürelerini kaydettiğinden, kontrol ve denetlemeyi kolaylaştıran ve hızlandıran  yardımcı bir cihazdır. Aslolan denetlemedir. Eğer etkin ve sürekli bir denetim yoksa, takograf takmanın, kazaların önlenmesi ve azaltılmasında herhangi bir katkısı yoktur. Etkin bir denetleme içinde, denetim ekiplerinin elinde verileri indirmek ve analiz etmek için cihaz ve yazılım olması gerekir. Uygulama başlayalı 10 sene olmasına rağmen, denetim ekiplerinin cihaz ve yazılım ihtiyacı giderilmemiştir. Ayrıca, takograf cihazlarının doğru ölçüm ve kayıt yapabilmesi için, ayarlarının da doğru yapılması gerekir, ama takograf servislerinin yaptıkları işlemlerin tatminkar olduğunu söylemek  zordur.

2.Dijital takografları manipüle etmek  mümkün değildir.

Manipüle edilemeyecek teknik cihaz yoktur. Bu  tezi ileri sürenler, takograf üretici ve distribütörleridir. Amaçlarının, hiçbir AB ülkesi ve AETR ülkesinde emsal bir uygulama  ve hatta bir hüküm olmamasına rağmen, analog takografları zorunlu olarak dijital takograf ile değiştirtirterek, kendilerin pazar açmak olduğu açıktır. Ve amaçlarına ulaştılar, gereksiz yere analog takografları dijital takograf ile değiştirmeye bakanlıkları ikna ettiler. 1 numaralı yalanda belirtildiği üzere, denetim konusundaki eksiklik nedeni ile hiçbir fayda elde edilemedi. Sadece yurtdışına daha fazla döviz transferi yapıldı.

3. Dijital takograf verilerini indirmeye, saklamaya ve analiz etmeye bir tek bizim firmamız yetkilidir.

Bazı takograf üretici ve distribütörleri, müşterilerine, dijital takograf verilerini indirme, saklama ve analiz konusunda tek yetkili olduklarını iddia etmektedirler. Takograflar ve veri indirme cihazları ile indirilen verileri açma ve görmeyi sağlayana yazılımlar aynı teknik şartnamelere göre hazırlanmakta, takograf cihazlarına  AB JRC kurumu tarafından birlikte çalışalabilirlik onayı verilmektedir. Sonuç olarak bir takograftan pazarda bulunan tüm veri indirme cihazları ile veri indirilebilmelidir. İndirilemiyorsa,  o takografta bir sorun vardır, üretici  kendi çözümlerini satmak için mevzuatta öngörülmeyen kısıtlamalar koymuştur. Bu tür üreticilerden uzak durun. Sonuç olarak, onaylı dijital takograflardan pazarda bulunan tüm veri indirme cihazları ile veri indirilebilmelidir, manuel veya uzaktan (araç takip sistemi ile) farketmez. Bu tür söylemde bulunan firma ve kişilerden uzak durun.

4. Takograf  ve takograf sürücü kartı verileri sıfırlanır.

Takografın hafızasında veya takograf sürücü kartındaki veriler silinemez. Sadece kapasitesi dolduğunda, yeni veriler en eski verilerin üzerine yazılır. Bu nedenle bu söylem yanlıştır. Bu verileri silmenin yöntemini bulmuş olabilirler, ama bu yasadışı bir işlemdir. Tespit edildiğinde, ki tespit edilebilir, hem yapan ve hem de yaptıran  sahtekarlıktan yargılanır. Ancak, denetlemelerde, denetleyen memurlar ,en son denetleme tarihinden önceki ihlallere bakmazlar.

5.Yerli  dijital takograf üretildi ve   bir milyar dolar döviz tasarrufu sağlandı.

Yerli firmalarımız ASELSAN ve PARS bu konuda yatırım yapma kararı aldıklarında, medyada, ‘’dijital  takograf üretiyoruz, bir milyar EUR döviz yurtiçinde kalacak’’ şeklinde haberler çıktı. Bu gerçekçi değil, olmadığını bugün daha net görüyoruz. Tüm AB ve AETR ülkelerine ürün veren 3 Avrupa’lı üretici var (VDO, İntellic ve Stoneridge), ülkemizde de üretim yapan üç firma olması (ASELSAN, PARS ve BAŞARI TELEKOM) ne kadar mantıklı? Yerli üreticiler, maalesef sorunsuz cihaz üretimi konusunda yeterli olamadılar, arıza nedeni ile geri dönüş oranları çok yüksek gerçekleşti. Bugüne kadar pazara sundukları ürün miktarı 100.000 adet bile değil ve bunların önemli bir yüzdesi arıza nedeni ile üreticiye iade edildi. Bu dönemde yabancı markalar çok daha fazla sattı. Bir tek üreticinin, sağlıklı çalışan bir dijital takograf üretmesi teşvik edilebilir ve daha başarılı olunabilirdi.

6. Dijital takograf verilerini indirmek için, takograf ile aynı marka veri indirme cihazı kullanılması gereklidir.

Bazı üretici ve distribütörler,  müşterilerine, kendi markaları olan dijital takograflardan, sadece  yine kendi markalarını taşıyan veri indirme cihazları ile veri indirilebileceğini iddia etmektedirler. Beşinci maddede belirtildiği gibi bu bilgi yanlış ve yanıltıcıdır. Eğer böyle bir durum varsa firma yürürlükteki mevzuatı ihlal ediyor demektir.

7. Dijital takograf verilerini indirme ve saklama zorunluluğu 2024 yılına kadar zorunlu değildir.

Bu konuda  acı olan, konu ile ilgisi olan bazı bürokratların da yanlış bilgi veriyor olmasıdır. Takograf verileri konusunda farklı işlemler vardır; Verilerin indirilmesi, saklanması, analizi ve TOBB veri bankasına yüklenmesi. Takograf verilerinin indirilmesi, saklanması ve analizi zorunluluğu 2010 yılında başlamıştır ve  bu konuda herhangi değişiklik yoktur. Ulaştırma ve altyapı bakanlığı ‘’Karayolu taşıma yönetmeliği’’ nde yaptığı bir değişiklik ile takograf ve sürücü kartlarından indirilen verilerin her ay TOBB tarafından tesis edilen sisteme yüklenmesini zorunlu kılmıştır. Bu yeni bir kuraldır. Bu konudaki en son hüküm şu şekildedir; İndirilen veriler 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren TOBB sistemine yüklenecektir, ancak, yüklemeyen firmalara 1 Ocak 2024 tarihine kadar bir ceza verilmeyecektir. Firmalara önerimiz, takograf verileriniz en geç 90 günde bir, sürücü kartı verilerinizi en geç 28 günde bir indirin, analiz edin, eksiklerinizi görün ve bu verileri en az 12 ay saklayın. TOBB sistemine yükleyin veya yüklemeyin, sizin tercihiniz. Bu veriler, iş mahkemeleri tarafından, kazalarda mahkemeler ve sigortalar  ve denetim makamları tarafından sizden heran istenebilir.

8. AETR sözleşmesine taraf olmayan ülkelerde çalışıldığında, AETR kurallarına uymaya gerek yoktur.

Sürücüler, AETR sözleşmesine taraf olmayan ülkelerde de çalışsalar, sözleşme kurallarına uyarak araç sürmeleri gerekir. Daha sonra ülkeye döndüklerinde vaya AB/AETR ülkelerinde girdiklerinde son 28 günlük çalışmalarına bakılacaktır. Bu süre zarfında hangi ülkelerde seyahat ettiklerine bakılmaksızın, ihlallerine yaptırım uygulanacaktır. Kaldıki, AETR sözleşmesine taraf olmayan ülkelerin araçları AB/AETR ülkelerinde AETR kurallarına göre denetlenmektedirler. Bu AETR sözleşmesinin bir hükmüdür.

9. Bu takograf, araç takip sistemi ile uyumlu değil, veri indiremezsin, değiştirilmesi lazım.

Bu, araç takip sistemlerinin teknik eksikliğinden veya bilgi eksikliği nedeni ile takograf verisini indiremeyen araç takip sistemi tedarikçileri tarafından  istenmektedir. Bazı firmalar bu nedenle onlarca sağlam takografı söküp yeni takograf almak zorunda kalmaktadır. Özellikle ithal olan dijital takograflarda böyle bir sorun olamaz. Çünkü tip onay şartlarına uymak zorundadırlar. Takograf – araç takip sistemi iletişiminin sağlanmasında, hem takograf ve hem de araç takip sistemi üzerinde bazı ayarların yapılması gerekmektedir. Bu işlem doğru yapılmadığında sorunlar yaşanmaktadır. Yoksa teknik olarak takografta bir sorun yoktur. Aynı şeyi yerli takograflar için söyleyemiyorum. Çünkü bazı üreticiler kendi takograları ile kendi veri indirme cihazları ve  kendi araç takip sistemleri kullanılsın diye teknik olarak bazı kısıtlamalar koyabilmektedir. Yukarda söylediğim gibi, bu husus mevzuata aykırıdır.

10. Sizin hiçbir şey ile ilgilenmenize gerek yok, biz verilerinizi indiririz, bakanlığa yükleriz, saklarız, sorun yaşamazsınız!

Bazı araç takip sistemi satıcıları, müşterilerine bunu söylemektedir. Ancak, saha çalışmalarında,  araçların bazılarının verilerinin indirilmediğini, veya indirilen verilerin içinin boş olduğunu, bazı bilgilerin kayıp olduğunu görmekteyiz. Bu nedenle, mutlaka verilerin zamanında indirilip indirilmediği, elektronik imzasının geçerli olduğu veya içinin dolu olduğu kontrol edilmelidir. Ayrıca,  verileri TOBB veya başka bir makama vermeden önce bir kontrol ediniz. Belki sizi çok zor durumda bırakacak bilgileri gönderiyor olabilirsiniz, ne verdiğinizi bilin.

Bilgiyi ve hizmeti konuyu bilen,  ehil olan ve dürüst olan kişi ve kurumlardan alınız. Bu nedenle pişman olanları çok gördük. Maalesef görmeye de devam edeceğiz. Emin olamadığınız konularda, bizi arayarak, bizden yardım alabilirsiniz.

Bilal Yeşil