SORU: Türkiye’nin ihracatının en fazla olduğu yer neresidir? CEVAP: Avrupa Birliği (AB) ülkeleri. SORU: AB ile yapılan ihracatta Türkiye’nin en büyük rakibi hangi ülkedir? CEVAP: Çin.
Not: EUROSTAT -2012’e göre AB’nin en fazla ithalat yaptığı ülkeler; ABD, Çin, Rusya, İsviçre, Norveç, Türkiye, Japonya, Hindistan, Brezilya ve Güney Kore’dir. Ağırlıklı olarak gıda, maden, petrol vb. ürünleri ihraç eden Rusya, Norveç ve İsviçre ile ABD ve Japonya hariç tutulduğunda AB’ne yapılan ithalat pazarında Çin ve Türkiye, rekabet ediyor. (Çin, Türkiye’nin 6 katı ) epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tet00040&language=en
Soru: Türkiye’nin AB’ne yapılan ihracatta Çin’e karşı en büyük avantajı nedir?
Cevap: AB’ne olan yakınlığı (fiyat, kalite vb. kriterler hariç tutulduğunda)
Soru: Çin, bu dezavantajını ortadan kaldırmak için ne yapıyor?
Cevap: ÇOK ŞEY…
Çin, Avrupa’ya coğrafi uzaklığına karşı lojistik çözümler geliştirmektedir.
Örneğin; COSCO’nun Pire Limanı’nı kiralaması (Kasım 2008;http://en.cosco.com/art/2013/6/18/art_794_41.html),LinkGlobal Lojistik’in Almanya’da Parchim havalimanı satın alması… (Mayıs 2007; www.bonded-parchim.com/about_us.html) ve Hutchinson’un Roterdam- ECT terminalini satın alması gibi lojistik altyapı yatırımları ile Çin mallarını taşıyan uçaklara ve gemilere kolaylıklar sağlanması ve Avrupa içine gönderilmesinin kolaylaştırılması hedeflenmektedir.COSCO, Yunan demiryolu operatörü Trainose ile ilgilenmektedir.
www.ekathimerini.com/4dcgi/_w_articles_wsite2_1_02/07/2013_507016
Ayrıca; global büyük lojistik firmaları Çin’den AB’ne Süveyş Kanalı ile 5-6 hafta olan taşıma süresini, 2-3 haftaya kadar düşürebilecek demiryolu çözümlerini (Çin-Kazakistan-Rusya-Belarus-Polonya) uygulamaya başladı. Süveyş Kanalı ile yapılan taşımaya göre daha pahalı olmasına karşın sağladığı süre avantajı ile hem pazara çabuk girebilme hem de envanter taşıma maliyetinin azalması pahalı navlun etkisini düşürmektedir.
Yukarıdaki örnekler, Çin Hükümeti tarafından desteklenmektedir. Çin’in en önemli amacı, AB coğrafyasına olan mesafesinin olumsuz etkilerini azaltabilmektir.
Niçin bu konuya tekrar değiniyorum? Bu konu ile ilgili olarak farklı zamanlarda yazılar yazdım. Hatta en son “Çin Çin” başlıklı yazıda düşüncelerimi belirtmeye çalıştım.
“Pekin-Hamburg, Marmaray'la 12 gün” başlığı altında “Marmaray ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattının devreye girmesiyle Pekin'den Avrupa'ya 12 günde yük ve yolcu taşımak mümkün hale gelecek.” haberini okuyunca www.turkiyegazetesi.com.tr/ekonomiturkiye/49501.aspx (01.07.2013), “Yine ÇİN ÇİN” başlığı ile yazmaya karar verdim.
Biraz daha yakın geçmişi araştırınca yukarıdaki habere benzeyen “Çin ile İngiltere’yi Pekin ile Londra’yı bağlayacak” haberleri gördüm.
Marmaray ve Kars-Tiflis-Bakü demiryolu hattı, çok önemli yatırımlardır. Türkiye’nin dünya ticareti üzerindeki etkisini arttıracaktır. Emeği geçen herkese teşekkür edilmelidir.
Soru-Cevap ile başladım, soru ile bitireceğim.
Soru: Marmaray projesi ve Kars-Tiflis-Bakü demiryolu hattı, asıl kime fayda sağlayacaktır? AB’ne ihraç ettiği ürünlerin taşıma süresini azaltmak isteyen Çin’e mi? (Mevcut demiryolu güzergâhına göre daha güvenli ve daha kısa) AB’nin ithalat pazarında Çin ile rekabet eden veya rekabet etmeye çalışan Türkiye’ye mi? Cevapları size bırakıyorum.
Saygılarımla,
Oruç KAYA