Bugünkü konumuz, Türkiye’de pek fazla tanınmayan, en azından 1990 sonrası mesleğe başlayanların tanımadığı bir öncü, Türk Uluslararası Nakliyecisi olarak ilklere imza atan bir duayen…
ORHAN HAKKI SERTEL…
1926 senesinde doğmuş (Türkiye Cumhuriyeti’nin emekleme dönemleri), çok iyi eğitim almış, Robert Koleji mezunu, (Rahmetli Bülent Ecevit ve Sayın Rahmi Koç ile aynı dönemde Robert’te öğrenim görmüş) bu saygıdeğer büyüğüm, Harvard’daki lisansüstü eğitiminden sonra, memleketine dönmüş ve MOBIL AŞ.’de Pazarlama Müdürü olarak görev almıştır.
…(1950–1955)
Bu dönemde, Batman-Yumurtalık arasında ham petrol nakliyesi büyük önem kazanmıştı ve Sayın Sertel, Mobil AŞ.‘den ayrılarak, SERTEL NAKLIYAT LTD. şirketini kurarak, bu taşımaları gerçekleştirmeye başlamıştır.
O dönemdeki araç tipleri…-Mack, Sawiem, OHM, Henschel, Berliet- arkalarında tankerler bu zorlu araçlar ile ham petrol taşımaya çalıştılar. Sene 1950 sonları… (Not: Aynı dönemde bu iş ile iştigal eden başka bir ünlü iş adamı da Selahattin Beyazıt’tır. Beyazıt’ın eski bir nakliyeci olduğunu duyanınız oldu mu?)
Burada, filo işletmesinde kazanılan deneyim ile Sayın Sertel, TBMM’nin 1966 senesinde TIR sözleşmesine imza atıp, Türkiye’nin taraf olmasından sonra, Uluslararası Karayolu ile eşya nakliyesine başlamaya karar vermiştir.
İlk seferlerde, bizzat kendiside (İsviçre’ye diye hatırlıyorum) karayolundan araçlar ile seyahat etmiştir.
Dünya Bankası Kredisi’nin Türkiye’de yaş meyve sebze ihracatını kalkındırmak amacı ile Türkiye’ye vermiş olduğu kredilerden yararlanarak 1969 senesinde CONTINENTAL EXPORT TURK** A.S. (CONTEX A.Ş.) firmasını karararak, ilk etapta 69 model Mack marka çekici ve Dorsey marka Frigorifik treylerler ithal edip, Uluslararası nakliyeciliğe soyunmuştur…
O dönemde, pazarlama&satış faaliyetleri büyük bir oranda dostluk-okul arkadaşlığı arasında şekillenmişti ve tabii ki Robert Koleji mezunu olmanın da getirmiş olduğu avantajlar ile Türkiye pazarında hatırı sayılır bir paya sahip olmuştur.
1972 senesinde de Munich’de 1 liasion ofisi açmıştır. (Büronun sorumlusu Sevgili Vadim Bilak idi, Belki tanırsınız…)
1969 senesinde 10 ithal araç ve eldeki diğer araçlar ile basliyan yolculukta filonun gelişimi, 73 senesinde artı 10 araç, 75 senesinde artı 10 araç ile 75 senesinde 38 arac sayısına ulaşılmıştır.
Yazarın notu- Bende, 1974 senesinde, İzmir de bu sektöre, Contex TAS’de, adımımı attım.
UND’nin kurulduğu sene... Contex’in filosu 28 araçtan ibaretti ve merkezi, İstanbul’da Harbiye caddesinde, Hilton Otelinin karşısındaydı. İzmir Ofisi, Fevzipaşa Bulvarında, Ana Garaj-Tamirhane Pınarbaşında/İzmir, BMC fabrikasının karsısında idi…
Ağırlıklı olarak İsveç ve İngiltere hattında çalışıyorduk. Müşteri portföyü, (aklımda kalanlar) İhracat- Soktas, Soke(IPLIK) / Alpaslan Beşikcioglu-İzmir (Çekirdeksiz kuru üzüm) / Joseph Cohen-İzmir(C.kuru uzum) /Mustafa Haydar Nazlı-İzmir(C.kuru uzum) / İsmet Sen (C.kuru uzum) -İzmir /Ege Balık İs-İzmir(Yılan balığı) /Tatlı su kereveti ihracatçıları, alıcı firmanın ismini hatırlıyorum PANDALUS/ Corumdan at ve eşek eti- Salyangoz- İşbirliği-İzmir/Birko-Niğde.(IPLIK)-Mohair İthalat-BMC-İzmir/ Akkardan-İstanbul/Genoto-İstanbul (daha sonra Doğuş Grubu tarafından satın alındı)- Otomobilcilik AŞ.
Kendisi, UND’nin kurucu üyesidir. Sevgili Orhan Ağabey, işini dört dörtlük takip eden, nakliyeciliği ITS A WAY OF LIFE olarak kabul eden, gelişime, yeni fikirlere açık, genç jenerasyona önem veren ( ben kendimden biliyorum, 28 yaşında (1980senesinde, tüm grup filosunun idaresi, 150 araç, bana vermiş idi, tabii ki takım arkadaşlarımız ile birlikte.) bir kişiliğe sahip, Türkiye’nin bana göre en az 20 sene ilerisinde yaşayan, düşünen bir beyne sahip idi… Bugün, bu meslekte hasbelkader bu konuda bir şeyler öğrendiysem, büyük bir bölümünü kendisine borçluyumdur. Minnetle teşekkür ediyorum.
Sene, 1975 ve Orhan Bey, İngiltere’de, Londra’da Uluslararası Nakliye Şirketi kurdu - OHS Transport Ltd - Bu Türkiye’de ilktir… Türk nakliyecisi olarak yurt dışında ilk nakliye şirketi, organizasyonu kuran Sayın Orhan Sertel’dir... (Bugün ilk yurt dışı nakliye şirketini biz kurduk diyenlere, sitelerinde bunu duyuranlara ithaf olunur, isimler herkesin malumu.) OHS Transport Ltd şirketinden sonra, PIE Intl Carrieers şirketinin Avrupa nakliye bölümünü satın aldı… Bu şekilde, bir şirket ile Türkiye ve Ortadoğu, diğer şirket ile de Avrupa (Ortak Pazar) nakliyelerinde belirli bir paya sahip olundu.
Tabii ki o pazarda, bir Türk’ün başarılı olmaması için tüm engeller ortaya çıkarılmış idi, o dönemdeki Ortadoğu pazarında pay sahibi olan İngiliz şirketleri, Basta AsTrans olmak üzere, derneklerde, müşteriler nezdinde her türlü zorluğu çıkarmaya çalıştılar, ancak su aktı yolunu buldu ve şirket MARS ve ROWNTREE MACKINTOSH (daha sonra Nestle grubu tarafından satın alındı) başta olmak üzere, çikolata firmalarının Ortadoğu nakliyelerinden pay almaya başladı. (Kuveyt-Doha-Qatar-Abu Dhabi-Dubai-Saudi Arabistan.)
Sene 1981, Almanya’da United ‘’S’’ Transport Gmbh unvanı ile bir dördüncü şirket ihdas edildi ve tüm grup filosu 180 araca ulaştı.
Gerçekleşmiş olduğu ilkler.-
a- Yurt dışında, Türk sermayeli, ilk nakliye organizasyonu–1975-İngiltere OHS Transport Ltd.
b- İngiliz plakalı araçlarda, Türk sürücülerin çalışma izninin alınması
c- Ro-Ro ile sadece treylerin gönderilmesinin gerçekleştirilmesi
d- Almanya’da, Türk sermayeli, ilk nakliye organizasyonu–1981 Munich United ‘S’ Transport Gmbh
Sayın Orhan Sertel, çok iyi bir öğretmen, sabırlı, dinleyen bir lider, birlikte çalıştığı arkadaşlarına tam güven duygusu taşıyan (tabii ki terazisinde tartıldıktan sonra!) Usta bir satranç oyuncusu gibi, 4–5 hamle sonrasını görebilen, ona göre hareket planını organize eden bir öngörüye sahiptir
Kendisi ile 1974–1988 seneleri arasında 14 sene birlikte çalıştım, kendisinden çok şey öğrendim… Şu anda 82 yaşındadır, kendisine uzun ömürler diliyorum…
**Yazarın notu- Firma unvanında TURK ismini kullanma iznini Bakanlar Kurulu kararı ile alabilirsiniz…
Nazmi Özcan