Avrupa’dan Ortadoğu’ya gerçekleştirilen nakliyelerin öncüleri ve ilklerinin hangi firmalar olduğu hep merak edilmiştir. Tabii olarak bende de bu konu merak uyandırdı.
Avrupa'dan Ortadoğu'ya ilk nakliyeleri-Alman-İngiliz-İsviçre ve Fransız firmaları gerçekleştirmiştir.
Yapmış olduğum araştırmalarda, MIILITZER&MUNCH firmasının Tahran acentesi T.B.T. ile ortaklaşa Ekim1960 ila Nisan 1961 tarihleri arasında, Munich-Tahran-Munich hattında 30 sefer yaptığını öğrendim.
İngiltere’de ilk nakliyeleri gerçekleştiren ASTRAN INTERNATIONAL Kent firmasıdır. Firmanın ilginç bir hikayesi var. 1964 senesinin Nisan ayında iki arkadaş (Mike Woodman ve Bob Paul) 1962 Model Guy Warrior marka çekici+York Freight Master treyler ile Kabil-Afganistan’a baskı makineleri taşımalarını gerçekleştirir.
Önce sigorta konusunu halletmek için uğraş gösterirler. Lloyd’s-London bu konuda kendilerine yardımcı olur. Ve önce Manş Denizi'ni (Tilbury-Rotterdam) geçerler ve Frankfurt-Munich-Salzburg-Graz-Belgrad-Sofya güzergahından Türkiye hududuna varırlar. Sene 1964 ve Türkiye henüz TIR konvansiyonu içerisinde değildir.
Türkiye TIR Konvansiyonu içerisinde olmadığı için, 17 bin ABD Doları teminatı 5 gün içerisinde yatırırlar ve Türkiye’yi transit geçerler. İran’ı da transit geçmek için yanlarına Gümrük Memuru verirler. Neticede İngiltere’den çıkıştan 25 gün sonra Büyük Britanya-Afganistan Expresi Kabil-Afganistan’a vasıl olur.
Asian Transport’tan esinlenerek şirketlerinin ismini ASTRAN INTERNATIONAL olarak belirlerler. Şirket Ortadoğu ticaretinin en yükseğe çıktığı senelerde (MIDDLE-EAST BOOM) İngiltere’nin pardon Büyük Britanya’nın urun sattığı tüm Ortadoğu ülkelerine nakliyeler gerçekleştirmiştir. ÜRDÜN - IRAK - KUVEYT -S.ARABİSTAN - DOHA - İRAN - AFGANİSTAN - PAKİSTAN’a taşıma yapan şirket halen faaliyetine devam etmektedir.
Bir İsviçreli firma, 1965 senesinde de Willi Wutrich Tahran’a nakliyeler gerçekleştirmeye başlıyor. Ayrıca bir Fransız firması Laurent Transports 1967 senesinde Tahran’a nakliyelere başlamıştır. Bu şirketlerin haricinde, Hollanda-Danimarka-Avusturya’dan da 60’ların sonunda Ortadoğu nakliyelerigerçekleştiren şirketler olmuştur. Avrupa-Ortadoğu ticaretinin tepe noktasına çıkması 1973 senesinden sonra olmuştur.
Saygı ve sevgilerimle
Nazmi ÖZCAN