istanbul'da kentiçi toplu taşıma hizmeti sunan özel halk otobüslerinin 2015 yılı değişim ve gelişime ayak uydurma yılı olmalı. Değişimle birlikte toplu taşıma hizmetindeki konfor ve kalite de arttırılmalıdır.
Özellikle son yıllarda özel halk otobüsü ismi birileri tarafından belki bilerek ya da bilmeyerek yıpratıldı. Esnaf, halkın gözünde küçük düşürüldü. Öte yandan 65 yaş uygulaması ve bir kaç talihsiz kaza da bu işe tuz biber oldu. Haklı olduğu bir konumda, haksız konuma düştü. Özel halk otobüsleri ismi, halkın hafızalarına kazınmış bir isim olmasına rağmen içinde bulunduğu itibarsızlıktan, İstanbul Şehiriçi Toplu Taşıma İşletmeciliği (İŞTT) adını alarak yeni bir kimlik ve kurumsal yapı ile devam etmelidir.
1938 yılından beri özel halk otobüsleri İstanbul'da taşımacılık hizmeti sunmaktadır. Değişim şarttır!.. Eskiden otobüsler 3 renge boyanırken, şuanda tek renk olan maviye boyanıyor. Bu bir değişimdir. Araçların yüzde 60'a yakını sıfırlandı, bu da bir değişimdir. Gerek otobüslerdeki şoför arkadaşlar ile gerekse hissedarı olduğum Ulaşım Otomotiv ve Ulaşım Sigorta'ya gelen işletmeci arkadaşlar ile yaptığım sohbetlerde; son 2 yıldır para kazanamadıklarını dile getiriyorlar. Bir yandan para kaybederken diğer yandan da itibarımızı kaybetmeyelim. Bunun içinde üstüne basa basa İŞTT olarak isim değişikliği ile birlikte şoför eğitimleri ve kılık-kıyafette de köklü değişiklikler yapılmalıdır diyorum.
EĞİTİM ŞART
Her yıl düzenli olarak psikoteknik değerlendirmeleri, simülasyon sürüş eğitimleri, uygulamalı güvenli sürüş eğitimi, işletmecilik bilgisi ve çalışma şartları, ÖHO yönergesi, Akyolbil ve araç bilgisayar eğitimi, halkla ilişkiler, iletişim becerileri, öfke kontrolü, stres yönetimi ve sürüş psikolojisi, başarı, motivasyon, temel ilk yardım, farkındalık ve empatik yaklaşımı eğitimi verilmelidir. Kıyafetlerde tek tip ve tek renk olmadır. Şimdi içinizden birilerinin "ya Purtuloğlu sen ne diyorsun ki? biz eğitim alıyoruz. Ayrıca da tek tip kıyafetimiz mevcut" dediğini duyar gibiyim. Kulaklarım çınlıyor!.. Sertifika almak için eğitim alıyorsunuz ama bir defaya mahsus 9 günlük eğitim yetmez!.. Kıyafet konusuna gelince doğru söylüyorsunuz işleyişte tek tip ve tek renk kıyafet zorunluluğu var ama uygulamada bu böyle değil!.. Kimi çizgili giyiyor, kimi kare, desenli!..
Bu konuda da bir mağazayla anlaşılmalı ve personelin bedenine göre kıyafet yaptırılmalıdır!.. Personelin kılık kıyafeti düzgün olmalıdır. Otobüsler birer iş yeridir onun için saç, sakal ve kişisel temizliğe de özen gösterilmelidir!.. Ayrıca beyaz renkli gömleklerde serbest olmalıdır.
Para kazanmadığımız yerde itibarımızı da kaybetmememiz lazım. Yine bize para kazandıracak kişi halktır. Halka tavır ve davranışlarımızla kaliteli hizmet sunmamız gerekiyor. Karşımızda eski Ikarus'lar, eski MAN'lar ile taşımacılık yapan bir İETT yok. Tamamen son derece modern otobüslerle taşıma yapan bir rakip var. Her ne kadar kardeş kuruluş olsalar bile, bir rakiptir. Sonuçta yolcu bunun, İETT veya Otobüs A.Ş. olduğunu bilmez.
En konforlu şekilde gideceği yere hangisi ulaştırırsa, onu tercih eder. Araç yeni mi, klimalı mı ona bakar!.. Bundan dolayı da kalan yüzde 40'lık kısım bir an evvel otobüslerini yenileyip, hizmet kalitesini daha da arttırmalıdır.
ŞİRKET KİRLİLİĞİ
İstanbul'da şuanda özel halk otobüs esnafının bağlı bulunduğu 6 farklı şirket var. Bu sayı kesinlikle aşağıya düşmeli. Ben her zaman söylüyorum: İstanbul'da 6 tane şirket çok başlılık demek. Çok başlılık demekte kararsızlık demektir!.. 6 şirket yerine esnaf tek şirkette birleşmeli, şirketin bölge ofislerinden esnaf hizmet almalıdır. Tüm dünya da şirketler birleşirken, neden halk otobüsü esnafı farklı şirketler adı altında guruplaşıyor?
Para kazanmanın yolu tek şirket, profesyonel kadrodur!.. Hem birlikten kuvvet doğar. Kanundaki iç tüzüğe uygun mudur bilmiyorum ama tüm esnafın şirkette söz sahibi olabileceği bir yapı oluşturulmalıdır. Otobüs alımları şirket tarafından yapılmalı, personel ve yakıtlar şirket tarafından karşılanmalı, esnafta ay sonunda şirketten hissesi oranında kâr payını almalıdı