TÜRKİYE ULAŞTIRMA VE LOJİSTİK MECLİSİ BAŞKANI ÇETİN NUHOĞLU:
SORUN 1: Yoğun kara gümrükleri, sınır ve iç tren gar gümrüklerindeki uygulamalar
AÇIKLAMA: Bahse konu gümrüklerin 7/24 esasına göre çalışmaması, fazla mesai, yolluk ücretinin hizmet alandan tahsili, sınır garlarında komşu ülkelerle ortak ve tek gümrük kontrolü oluşturulmamış olması maliyetleri önemli ölçüde artırmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ:
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 35., 220. ve 221. maddeleri, Türkiye Gümrük Bölgesine giriş/çıkış ile iç gümrük idarelerindeki her türlü gümrük işlemlerinin 7/24 esasına göre, fazla mesai ve yollukları ise Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarınca karşılanıp hizmet alana rücu edilmeyecek şekilde düzenlenmeli,
Sınır garlarındaki gümrük işlemlerinin mübadele/değişim garında, komşu ülkelerdeki gümrük işlemlerini de kapsayacak şekilde, ortak ve tek noktadan yapılması sağlanmalıdır.
SORUN 2: 6475 sayılı Posta Hizmetleri Kanunu’nun rekabete aykırı hükümler içermesi
AÇIKLAMA: Anılan Kanun ile 30 senedir serbest piyasa koşullarında çalışan bir piyasada, posta tekeli oluşturulmakta, evrensel hizmet yükümlülüğü tekel imtiyazı ile birlikte PTT’ye verilmektedir. Ayrıca hizmet sağlayıcılarından karşılanmak üzere Bakanlar Kurulunun iki katına kadar artırmaya yetkili olduğu yüzde 2 fon kesintisi mevcuttur. Diğer yandan firmalara, net satışlarının yüzde 3’ü gibi astronomik düzeyde para cezası kesilebilecek ve bu cezalar, firmaları kapanma noktasına getirebilecektir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ:
Posta hizmetlerinde tekel sınırlaması kaldırılarak rekabet ortamı sağlanmalı,
Evrensel hizmet yükümlülüğü ihale ile belirlenmeli, rekabete aykırı olan tekel hakkı ile fon kesintisi hakkı bir işletmeye verilmemeli, yüzde 2 olan Evrensel Hizmet Fonu kesintisi yarıya indirilerek yüzde 1 olarak uygulanmalı,
Firmaların net satışlarının yüzde 3’üne endekslenen cezaların miktarı makul seviyeye indirilmeli ve maktu olarak belirlenmelidir.
SORUN 3: Gümrük Mevzuatı değişiklikleri nedeniyle karşılaşılan sorunlar
AÇIKLAMA: 02/12/2014 tarihli Gümrük Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle, Türkiye Gümrük Bölgesine denizyoluyla getirilen dolu konteynerlerin, denize iskele bağlantısı olmayan geçici depolama yerlerine alınmasına, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenecek zorunlu haller dışında izin verilmemesi; özellikle İstanbul Ambarlı Liman Bölgesi içinde kalan terminallerde sıkışıklıklar, beklemeler yaşanmasına, ihracat tesliminde gecikmelere ve ek ardiye maliyetlerine neden olmaktadır.
02/12/2014 tarihinde Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği Tebliği’nde yapılan değişiklerle, Yetkilendirilmiş Gümrük Müşarvirleri (YGM)’lerin yaptığı işlerin büyük kısmı iptal edilerek gümrük memurlarına devredilmiştir. Değişiklikle, antrepo açılış ve kapanışları gümrük memuru tarafından yapılmakta ancak yetersiz memur sayısı sebebiyle işlemler gecikmektedir. Ayrıca, YGM ve gümrük memurlarının giderlerini karşılayan antrepo işletmecilerinin maliyetleri artmıştır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ:
Konteynerlerin, iskele bağlantısı olmayan geçici depolara alınmasına, şarta bağlanmadan izin verilmeli,
YGM sisteminin değişiklik öncesi yetkilerle devam etmesi sağlanmalıdır.
SORUN 4: Profesyonel TIR şoförlerinin, “Türkiye-Avrupa Birliği (AB) Vize Serbestisi Diyaloğu” kapsamında öncelikli muafiyet kategorisine alınmamış olması
AÇIKLAMA:
Türkiye’de kayıtlı profesyonel TIR şoförlerinin ve çalıştıkları firmaların, Türkiye-AB vize serbestisi kapsamına alınmamış olması, şoförlerin, Schengen Bölgesi ülkelerinde vize işlemlerinde sıkıntılara ve taşıma yaptıkları bu ülkelerde olması gerekenden fazla zaman geçirmesine neden olmaktadır. Bu durum, Türkiye-AB Gümrük Birliğinin işleyişi ve ticaretinin gelişimi açısından ciddi engel teşkil etmekte ve ek maliyete sebep olmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ:
TIR şoförlerine yönelik uygulanan kısa süreli Schengen vizelerinde, kalış süresi kısıtlamasının kaldırılması sağlanmalı,
AB tarafından kabul gören “güvenilirlik ve izlenebilirlik” kriterlerini karşılayan şoförlerin listesinin, AB Komisyonu’nun Schengen Bölgesi Vize Sistemi’nin yönetiminden sorumlu üst düzey yetkililerine, Dışişleri Bakanlığı yetkilileri tarafından, Türkiye-AB Vize Diyaloğu II. Gözden Geçirme Toplantısı kapsamında sunulmalıdır.
SORUN 5: 10. Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında hedeflenen “Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm” programı kapsamındaki bazı eylemlerin henüz başlatılmamış olması
AÇIKLAMA:
10. Beş Yıllık Kalkınma Planı kapsamında uygulamaya konan “Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Programı” ile lojistik devlet politikalarına dahil olmuş ancak hedeflenen eylemlere ilişkin çalışmalara başlanmamıştır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ:
Plan kapsamında hedeflenen sektörel dönüşüm süreci başlatılmalı,
Sektöre ilişkin tüm politikaların ve kurumların eşgüdümü sağlanmalı,
Lojistik Koordinasyon Kurulu ivedilikle kurulmalı,
Ulaştırma ve Lojistik Master Planı’nın tamamlanması beklenmeden, sektördeki mevcut istatistikleri derleyecek ve paylaşıma açacak olan Lojistik İstatistik Portalı oluşturulmalıdır.
TÜRKİYE KARAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI MECLİS BAŞKANI RÜŞTÜ TERZİ:
Sorun 1: 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanun’da yapılan değişikler çerçevesinde çıkarılacak yönetmelik konusunda sektörün görüşüne başvurulmaması
AÇIKLAMA :Yönetmelik çalışmaları konusunda Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığından yönetmeli- ğin hazırlandığı veya çalışma yapıldığı konusunda sektör temsilcilerine herhangi bir bilgi ulaşmamıştır. Paydaşlar, sektörün görüşleri alınmadan ve uygulamada karşılaşılacak sorunlar göz önünde bulundurulmadan yönetmeliğin çıkarılacak olmasından endişe duymaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Yönetmelik, Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Türkiye Karayolu Yolcu Taşımacılığı Meclisi ve sektörün diğer paydaşlarının görüşleri alınarak bir takvim çerçevesinde çıkarılmalı,
Bu takvim, uyum sürecini de kapsayacak şekilde düzenlenmelidir.
Sorun 2: Kent içi, il içi ve 100 km şehirlerarası yolcu taşımacılığı türlerinde, belgelendirme ve kanuni tanımlama sorunları
AÇIKLAMA
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nda özel halk otobüsü, turizm, personel ve servis ta- şımacılığı, il içi ve şehirlerarası üniversite öğrenci taşımacılığı ve otomobil ile yapılan il içi taşımalarda ulusal mevzuat eksiklikleri söz konusudur. Ulaşım Koordinasyon Merkezi (UKOME) aracılığıyla belediyelere verilen geniş yetkiler farklı illerde uygulamada farklılıklara neden olmaktadır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
4925 sayılı Kanun ve 2918 sayılı Karayolu Trafik Kanunu’nun kapsamı genişletilmeli ya da kent içi toplu ulaşımına yönelik ayrı bir kanun çıkarılmalıdır.
Sorun 3: 01/7/2013 tarihinden itibaren B1 yetki belgesine kayıtlı otobüslerle yapılan uluslararası karayolu yolcu taşımalarında %25 doluluk oranının istenmesi
AÇIKLAMA
Doluluk oranı şartı 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmelik hükümleri ile çeliş- mektedir. Bu durum yolcu tarafından açılacak tazminat talepleri sorununa yol açabilecektir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
B1 yetki belgesiyle yapılan taşımalarda hat izinlerinin verilmesinde öz mal araç kapasitesine bakılmalı
Yeni açılan hatlarda 6 ay doluluk aranmamalı ve hat iptallerine imkan verecek opsiyonlu-dinamik bir sisteme geçilmeli,
İşletmeler arası ortak taşıma imkânlarının bakanlık kontrolünde yapılabileceği bir altyapı oluşturulmalı,
Gümrük çıkışlarında araçlara dolu depo çıkış şartı getirilmemelidir.
Sorun 4 : A1 yetki belgesi ile binek araçlarla (lüks limuzin taşımacılığı ve şirketlere verilen binek taşıma hizmetleri vb.) yapılan yolcu taşımalara ilişkin düzenlemenin bulunmaması
AÇIKLAMA
A1 yetki belgesi ile yapılan taşımalarda belgenin amacı dışında kullanımı nedeniyle yeni belge verilmesinin durdurulması, bu hizmeti veren firmaların mevzuata aykırı faaliyet gösterir hale getirmiştir.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
A1 yetki belgesine alternatif olabilecek bir belgelendirme sistemine geçilerek sektör talebi karşılanmalıdır.
Sorun 5: D1, D2 ve B2 yetki belgelerinin alım koşullarının sektördeki kurumsallaşmayı engellemesi
AÇIKLAMA
Sektördeki daralmaya cevap olarak ortaya çıkan D2 belgelerindeki araç sayısı artışı D2 belgesi ile çalışan işletmeleri yıkıcı bir rekabet ile karşı karşıya bırakmıştır.
ÇÖZÜM ÖNERİSİ
Bakanlık sektörün hizmet kalitesini, güvenliğini ve kurumsal yapılarını ödüllendirecek düzenlemeler getirmeli
Sektöre giriş koşulları piyasa şartları ile eş zamanlı olarak değerlendirilmeli ve ağırlaş- tırılmalı,
Gerekli koşullarda belge tahditleri yaptırım olarak uygulanabilmeli
Kurumsal firmalara ortak yetki belgesi imkânları getirilmelidir.