Gerçekten gençlerin “Midibüse değil tabuta” bindirildiği açıktır. Sorulması gereken temel soru şudur: “Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının görev, sorumluluk ve denetim alanında olan üç hayati noksanı olan bir ticari araç nasıl çalışabilmektedir?”
Bir kazanın oluşması için, sürücü hatası dahil, en az iki veya üç noksan bir araya gelmelidir. Bu elim kazada olan da budur: araç muayenesi yapılmamış, kış lastiği takılmamış, yani “trafiğe elverişli olmayan” bir araç, bilinçsiz kullanımın da eklenmesiyle, bu felakete neden olmuştur.
Ticari taşıt kazalarında lastik ve fren noksanları %80’in üzerinde yer almaktadır. Yani sadece bu iki alanda denetimlerin hakkıyla ve belki de daha sık yapılmasıyla bu noksanların doğurduğu veya önleyemediği kazaların çok büyük bir kısmı önlenebilir. Bu nedenden dolayıdır ki, Almanya’da otobüsler yılda bir yapılan periyodik araç muayenesinin dışında üç kez daha SP (Sicherheitsprüfung = Güvenlik Yoklaması) adında direksiyon, lastik ve fren ağırlıklı özel bir teknik denetimden geçirilmektedir. Bu şekilde yılda bir yapılan otobüs muayenelerinde tespit edilen fren ve lastik noksanları % 4-5 seviyelerine inmektedir.
Bu ve benzeri trafik kazaları kader değildir, aklın ve bilimin gereği olan teknik güvenlik ve trafik kurallarının uygulanmasıyla önlenebilir. Bu kadar yüksek kayıplı trafik kazalarının kuralların tavizsiz uygulandığı ülkelerde görülmemesinin nedeni budur. Önerilerimiz aşağıdadır;
•Araç muayenesi yapılmamış ve 1 Aralık-1 Nisan arası kış lastiği takmamış ticari araçlar trafikten men edilmelidir,
•Yeni bir ulusal düzenleme yapılarak, mevcut araç muayene sistemine ek olarak, gerekli akreditasyonları almış yetkili araç servisleri tarafından uygulanacak, otobüsleri iki muayene arasında ilaveten üç kez sökme/takmalı “lastik ve fren” ağırlıklı yeni bir “ticari araç teknik güvenlik denetimi” devreye alınmalıdır,
•Makina Mühendisleri Odası (MMO) tarafından eğitilmiş ve sertifika almış “araç teknik denetim mühendisleri” ne ticari araçların periyodik bakım, enerji tasarrufu, sürücü eğitimi, güvenli bakım ve doğru yedek parça kullanımı gibi konularda denetim yetkisi verilmelidir.
•Elim kazada yaşamını yitiren vatandaşlarımızın yakınlarının acısını paylaşıyor, bu tür kazaların önlenmesi için herkesi kaderciliğe değil, sadece akıl, bilim ve trafik kurallarını tavizsiz uygulamaya davet ediyoruz.
Alpay Lök / Mak.Y.Müh.