Halk otobüsçülerinin dönüşümdeki sürenin yeterli olmadığına dair yaptıkları girişimler sonuç bulma aşamasında. Otobüslerin engellilerin erişimine uygun şekilde dönüştürülebilmesine yönelik kanun teklifi TBMM tarafından kabul görerek otobüslerin dönüşüm süreci 5378 sayılı Engelliler yasasının Geçici 2. ve 3. maddeleri “7 yıldan 8 yıla uzatıldı” şekliyle değiştirilerek onaylandı. Halk otobüsçüleri oda ve başkanları bu sürenin yeterli olmayacağı görüşünde olduklarını ve erteleme süresinin en az 3 yıl olması gerektiğini belirterek 2 yıl daha uzatılması konusundaki çalışmalarını sürdürüyor. Şu an aktif olarak çalışan ve dönüştürülmesi gereken 24 bin adet basamaklı araç olduğunu belirten halk otobüsçüleri 3 yılın dahi dönüşümü tamamlamak adına yeterli bir süre olmayacağı konusunda hemfikir. Meclis 1 yıl erteleme onayı verdi, son karar Cumhurbaşkanı'nın
2005 yılında Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren ve uyum süreci 7 yıl olarak belirlenen Engelliler Yasası gerekli tedbirlerin alınamamasından dolayı 1 yıl daha ertelenme arifesinde. Türkiye’nin en büyük toplu taşıma filolarına sahip illerinin Özel Halk Otobüsçüleri Odası başkanlarının ve TÖHOB’un Ankara’da hükümet yetkilileri ile bir araya gelmesiyle başlayan süreç, 28 Haziran’da TBMM Genel Kurulu’nda da görüşüldü. Yasa tasarısının şuanda uyarlama aşamasında olduğu ve ay sonu itibariyle de Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe gireceği belirtildi.
Yasaya uymayana 25 bin TL’ye kadar para cezası var
7 Temmuz 2012’den itibaren engellilere uygun olmayan basamaklı otobüs, ticari taksi ve minibüslerin 25.000 TL’ye kadar para cezası kesileceği, fakat yasanının yürürlülük tarihi geçmesine rağmen otoriter kurumların adım atmaması, ertelemenin onaylanacağına bir işaret. Erteleme onaylanırsa yeni verilecek sürenin bitiminden itibaren ön görülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ve açık alanlar ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından her bir tespit için bin TL’den 5 bin Türk Lirası’na kadar idari para cezası uygulanacağı vurgulandı. Ayrıca sürenin bitiminden itibaren öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmeyen büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına ise Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından her bir tespit için 5 bin TL’den 25 bin TL’ye kadar idari para cezası uygulanacağı ifade edildi. Bu cezaların toplamı tüzel kişilikler için 1 yıl içinde 50 bin TL’yi, kamu kurum ve kuruluşları için ise 500 bin TL geçemeyecek. Aracın uyumunu kontrol edecek merciler:
-Aile ve sosyal politikalar Bakanlığı -İçişleri Bakanlığı -Çevre ve Şehircilik Bakanlığı -Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı -Engelliler konfederasyonları tarafından kuracak komisyonlar ile denetlenecek. Oda başkanları çok çaba sarf etti
Tüm Özel Halk Otobüsçüleri Odası (TÖHOB), Bursa, Ankara, Kayseri, Adana ve Kocaeli Özel Halk Otobüsçüleri Odası başkanlarının girişimleri ile Ankara’da hükümet yeklileri ile yapılan görüşmeler sonuç verdi. Türkiye’de şuanda engelli erişimine uygun olarak dönüştürülmesi gereken 24 bin otobüsün olduğunu belirten halk otobüsü esnaf odaları başkanları otobüs üreticilerinin 1 yılda bile bu dönüşümü sağlayacak yeterli alt yapılarının olmadığını dile getirdiler. Ayrıca bu dönüşüm sırasında otobüsçü esnafına teşvik verilemesi ve düşük ÖTV’li akaryakıt ile engelli erişimine uygun yeni almaya özendirmesi gerektiğinin belirtidi.
Adana Halk Otobüsçüleri Esnaf Odası Başkanı Mustafa Uslu;
“Engelli yasası 2005’te çıktı ancak alçak tabanlı ve engelli ulaşımına uygun otobüs üretimi 2011 yılında başladı. Eğer 2005 yılında İçişleri Bakanlığı ve Emniyet Müdürlüğü bir yaptırım uygulasaydı bundan böyle alçak tabanlı ve engelli ulaşımına uygun otobüs alınacak deseydi bizim esnafımız bunu peyderpey bu otobüsleri alır ve uyum süreci tamamlanmış olurdu. Ama ne yapıldı 2012 yılında yasa sıkıştırınca alçak tabanlı üretimi hızlandı. Asansör takalım diyoruz ama üreticilerden TSE belgesi alan yok birde maliyeti 25-30 bin TL esnaf bu yüklerin altından kalkamaz. Yasanın ertelenmesi herkes için daha iyi sonuçlar doğuracağına inancımız tam.” Kayseri Otobüsçüler Esnaf Odası Başkanı Niyazi Uslu:
“Engelli yasasına uyum ancak araçların değişimiyle mümkün olabilir. Kayseri’de 387 özel halk otobüsü var hepsi basamaklı. Asansör takmak çözüm değil bu araçlar 1-2 yıl sonra değiştiğinde o asansör maliyetini bile karşılayamayacak. Türkiye ve Kayseri özelinde hemen hemen bütün esnaflarımız borçlu. Yasa 3 yıl ertelendi ama esnafın bu külfetin altında kalkacağını zannetmiyorum.” Ankara Özel Halk Otobüsçüleri Odası Başkanı Mustafa Şişman;
Ankara’da 600’ün üzerinde halk otobüsü olduğunu belirten Şahin engelli erişimine uygun araç sayısının yüzde 10 seviyesinde olduğunu belirterek yasanın ertelenmesi ile engelli yasasına uyumun daha sağlıklı işleyeceğini ifade etti. Bursa Özel Halk Otobüsçüleri Odası Başkanı Ramazan Çalan;
Türkiye’de engelli erişimine uygun olmayan 25 bin halk otobüsünün ve 70 bin minibüsün olduğunu belirterek otobüs üreticilerin bu sayıları ancak erteleme ile karşılayabileceğini belirtti. Çalan, “Bursa’da 355 araç engelli erişimine uygun değil. Bu araçları sıfırdan yenilemek ciddi külfet ve esnafımız şuanda bunu karşılayabilecek düzeyde değil. Bu son görüşmemizde engelli yasasına uyum sürecinin 3 yıl gibi bir süre erteleneceğini düşünüyorum ama bu ertelemeyle birlikte esnafımızı destekleyici teşvikler olmalı. Halk otobüsçü esnafı katma değer anlamında Türkiye’ye en yazla katkı yapan esnaf kollarında birsi bir kenara atılmamalı diye düşünüyorum.” Engelli asansörü de çözüm değil
Engelli asansörü veya lift olarak adlandırılan sitemi kurmak için 20-25 bin TL civarında bir ek maliyet ile kurulacak sisteminde bu yasaya uyumda geçici bir çözüm olduğunu belirten halk otobüsü esnaf odaları başkanları asansör üreticilerinin de TSE belgesinin olmadığından da dert yandılar. TSE belgesi olmadan takılan asansörlerin TÜVTURK muayene istasyonlarında geçemediğini belirterek otobüsçü esnafını 300-400 bin TL verip yeni otobüs aldırmaya zorlandıklarını belirttiler. Otobüs üreticileri: Erteleme toplu ulaşımdaki kaliteyi düşür
Otobüs üreticileri engelli yasasının ertelenmesi ile birlikte toplu taşımada yeni oluşmaya başlayan kalitenin düşeceğinin altını çizdiler. 2011 yılından bu yana engelli erişime uygun araçların üretildiğini belirten otobüs üreticileri, bu erteleme ile toplu taşımada yakalanılan çağdaşlık seviyesinin de bu süre ile birlikte 1 yıl geriye gideceğini vurguladılar. www.tasimacilar.com 10.07.2012/17:45