Bursa, otomotiv endüstrisinin önemli ana sanayilerine ev sahipliği yapıyor. Kent, geçen yıl banttan indirilen otomobillerin 365 bin 260 adetle yüzde 46,7’sini üretti. Bu üretimin 248 bini OYAK Renault, 117 bin 260’ı da TOFAŞ fabrikalarında yapıldı. Sadece OYAK Renault, Türkiye'de üretilen otomobillerin yüzde 31,7’sini Bursa fabrikasında banttan indirdi. Bursa’da üretilen 365 bin 260 otomobilin yüzde 64’ü yurt dışına gönderildi. Pandemiyle birlikte tedarik zincirlerinde yaşanan sıkıntılar, özellikle Avrupalı otomotiv firmalarını Türkiye gibi yakın pazarlara yöneltti.
Türkiye’nin önemli bir tedarik sanayi gücüne sahip olduğunu belirten Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, “Tedarik sanayinin gücüyle beraber Türkiye’de üretilen bir aracın yüzde 70 ila 80’ini yerli üretme kabiliyetine sahibiz. Endüstrimizin ihracatının yüzde 40’lık kısmını tedarik endüstrisi oluşturuyor. Bu ihracatın tabana yayılması için çok kıymetli. Onların da rekabetçilik gücü çok yüksek. Türkiye rekabetçilik noktasında, yetişmiş insan kaynağı ve mevcut yatırımların geldiği nokta özelinde siparişleri alabilir seviyede bir otomotiv ülkesi. Talep anlamında şu aşamada bir problem yok” dedi. Elektrikli araç dönüşümünde yerlilik oranın düşme riski bulunduğuna işaret eden Baran Çelik, yapılacak yatırımlarla bu oranın korunabileceğini, bunun için de yeni teşvik mekanizmalarının kurgulanması gerektiğini bildirdi.
Otomotivde ilk 6 ay zor geçecek
Yılın ilk yarısında birikmiş talep ve çip krizi nedeniyle yaşanan arz sıkıntısı nedeniyle araç bulunurluğunun zor olacağını kaydeden Çelik, “Tüm ürün gruplarında hammadde, enerji ve lojistik maliyetlerindeki artışlar nedeniyle yüksek bir enflasyon oluştu. Bunun sonucunda araç fiyatlarına yansıyan bir durum var. Bunlara rağmen rekabetçilik endeksimiz ihracatta çok iyi. Bunu koruyabilirsek 2022’de ihracat artışı devam edecek. 33 milyar doları aşacağımızı öngörüyoruz. Yılın ikinci yarısından itibaren durum daha da netleşecek. 2023 ise artık tedarik sorunlarını konuşmayacağımız, yeni teknolojik dönüşüme nasıl adapte olacağını tartışacağımız bir yıl olacak” değerlendirmesini yaptı.
“Çin’e önemli bir alternatif olduğumuzu gösterdik”
Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Albert Saydam, özellikle tedarik sanayisinin pandemi döneminde yaşanan krizi fırsata çevirdiğine vurgu yaparak, “Türkiye pandemi döneminde Uzak Doğu ülkelerinin yaşadığı tedarik sorununu fırsata çevirmeyi başardı. Özellikle ana pazar olan Avrupa’ya yakınlığımız ve esnekliğimiz sayesinde Çin’e önemli bir alternatif olduğumuzu gösterdik. Bu dönemde belli Avrupa ülkelerine ihracatımız ciddi oranda artış gösterdi. 650 milyon dolarlık ihracat artışı ile Almanya bu konuda başı çekerken Rusya’ya gerçekleştirilen ihracatta yüzde 61 bir artış yaşandı. Bunun nedeni ise elbette fiyat artışları ve Çin yerine Türkiye’nin devreye alınması oldu. Otomotiv tedarik sanayimiz için yatırımlar 2021 senesinde yaklaşık 1,5 milyar dolar mertebesinde iken bu sayı 2022’de 2 milyar dolar olacaktır” açıklamasında bulundu.
“Yeni müşterilerden talepler alıyoruz”
Çin’den malzeme ithalatına ön yargının sürdüğünü ifade eden Maysan Mando Genel Müdürü Tülay Hacıoğlu Şengül, “Çin’e alternatif oluşturmak isteyen, onları tek kaynak olarak bırakmak istemeyen ve daha önce hiç iletişimde olmadığımız müşterilerden talepler alıyoruz. Aftermarket tarafında Çin’e göre avantajlı konumdayız. Çin hala düşük rakamlara satış yapsa da kalitemiz radikal bir şekilde öne çıkıyor. Üreticilerin de özellikle bu dönemde sadece fiyat değil, tek tedarikçiye bağlı olmama gibi öngörüleri var. Türkiye olarak Avrupa, Amerika ve Afrika gibi coğrafyalara iletişim anlamında yakınız. Bunlar birleştiğinde müşterilerin karşısına farklı avantajlarla çıkıyoruz. Ayrıca karbonayakizi gibi Uzak Doğu’dan çok daha önce başladığımız çalışmalar sayesinde regülasyonlar gelmeden çevreye saygılı, doğal kaynakları az kullanan bir yapıya kavuştuk” açıklamasını yaptı.
"China+1’de Türkiye avantajlı"
A-Plas Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hasan Ağaoğlu, otomotivdeki dönüşümde elektrikli araçlar alanında şanslı olduklarını vurgulayarak şu değerlendirmeyi yaptı: “Plastik, araç hafifletmede ilk düşünülen ürün. Biz de bu teknolojiye tek çatı altında tamamına sahip olan ender firmalardanız. Dünyada ciddi bir likidite bolluğu var. Ülke olarak güven sağlarsak China+1 stratejisi kapsamında yüzde 70 Çin’de, yüzde 10 kendi ülkende ve yüzde 20 de diğer ülkelerde üretim stratejisi içindeki o yüzde 20’lik kısımdan orta vadede pay alabilirsek ciddi bir ivme kazanırız.”
“Avrupa otomotiv üretimine katkımızı artıracağız”
Beyçelik Gestamp olarak, yeni otomotiv projelerinin tümünde yer aldıklarını dile getiren Beyçelik Gestamp Genel Müdürü Engin Meydan, “Yeni yatırımlardaki en önemli ilkemiz, müşterilerimizin elektrikli ve otonom araçlardaki hedeflerini, güvenlik ve maliyet ilkelerini gözeterek gerçekleştirmelerinde onlarla en yakın işbirliğini kurmaktır. Türkiye ve Romanya otomotiv pazarı öncelikli olmak üzere, tüm Avrupa otomotiv üretimine olan katkımızı artırma hedefimiz doğrultusunda ilerliyoruz” açıklamasını yaptı.
“Global firma sayımızı 17’ye çıkardık”
Ürün gamında değişikliğe giderek ve üretim kabiliyetlerini geliştirerek pandemi dönemini fırsata çevirdiklerini anlatan Doğu Pres Genel Müdürü Alper Uysal, elektrifikasyon ve hibrit araç projelerinde yeni işler aldıklarını aktardı. Uysal şunları söyledi: “Mikron düzeyinde üretim yapabilen bir firma olduğumuz için müşterilerimizin çözüm aradığı zor parçalarda çözüm ortağı oluyoruz. İkisi ana sanayi olmak üzere hizmet verdiğimiz global firma sayısını 2021 yılında 17’ye çıkardık. Pandemi, lokale en yakın yerden tedarik etme eğilimini artırdı. Tedarik zincirinin önem kazandığı bu dönemde Türkiye, fiyat, performans ve kalite sistemi ile öne çıkıyor.”