Firmalarla 10 numara yağ kullanımını ve şehirlerarası ulaşımın geleceği üzerine konuştuk. Yapılan sektör değerlendirmesine umutsuzluk hakimdi. Firma yetkilileri ; yakın mesafe yolcularının iyi durumda olduğu ancak uzun mesafede hava yollarıyla rekabet edilemediği gibi benzer ifadelerde bulundular. Sömestr tatilinin şehirlerarası taşımacılığa canlılık getirdiğini, sektörün bu tür “özel günleri” mumla aradığı belirtildi. 10 numara yağ konusunu konuştuğumuz Efe Tur, İstanbul Seyahat, Pamukkale ve Fındıkkale Turizm firmaları, kendi öz mallarında “10 numara” tabir edilen atık yağın kullanımının söz konusu olmadığını ifade ettiler. Ancak bireysel otobüsçülerinin mazot fiyatlarındaki pahalılık durumundan dolayı 10 numara yağ kullanımına mecbur kalması söz konusu. Mazot fiyatlarının ve akaryakıttaki ÖTV artışının, dolaylı olarak Esenler Otogarı’ndaki canlılığı baltaladığı genel kanı. Yapılan söyleşilerde Efe Tur adına Tur İşletme Personel Müdürü Gülkan Başıbüyük, Fındıkkale Turizm’in ortakları İsmail Aslan Karataş ve Kadir Şen, İstanbul Seyahat adına Ali Al ve Nadir Berberoğlu ve Pamukkale Turizm İstanbul Bölge Müdürü Saffet Miroğlu ile konuştuk. ‘’2011 yılı tatmin etmedi, 2012’den de umutlu değiliz’’
Otogar’daki şehirlerarası otobüslerin sorunları üzerine yaptığımız söyleşilere Efe Tur İşletme Personel Müdürü Gülkan Başıbüyük’le başladık. Gülkan Başıbüyük, 2011 yılının Efe Tur’u tatmin etmediğini ve 2012 yılından pek bir şey beklenmediğini ifade etti. Mazot fiyatlarının yükselmesiyle bilet fiyatlarının arttığını, bu sebeple uzun mesafe yolcularının uçağı tercih ettiğini söyledi. Başıbüyük, bu sebeple işlerinde yaşanan azalmanın büyük boyutlarda olduğunu ifade etti. Başıbüyük işlerindeki azalmayı şöyle ifade etti: “Yakın mesafedeki yolcu sayımız iyi ancak uzun yolcu otobüsten kaçtı. Bunun sebebi mazot fiyatlarının artması ve hava yolu taşımacılığına rağbet edilme oranının artması.” Esenler Otogar’ındaki Efe Tur işletmelerinden birinin kendi öz malı, diğerinin ise kira olduğunu söyleyen Başıbüyük, kira ücretlerinin yüksekliğinden yakındı. TOFED’in yılda bir kez seminer verdiğini, bunun arta kalan zamanında hiç uğramadıkları belirtti. Filolarındaki araçların büyük çoğunluğunun Neoplan ve Travego’dan oluştuğunu söyleyen Başıbüyük, Mercedes-Benz ve Man’dan memnun olduklarını ve şoförlere gereken eğitimi verdiklerini belirtti. Araçlarının hepsinin koltuk arkası televizyonlu olduğunu ve araçlarının yüzde 70’inin Efe Tur’un kendi öz malı olduğu belirtti. ‘’Sektör 10 sene sonra biter’’
Sektörün 10 sene sonra çok zayıflayacağını hatta bitebileceğini söyleyen Başıbüyük, 10 numara yağ kullanımı hakkında “İnsanlar maalesef bunu yapmaya mecbur bırakılıyor, ancak biz Efe Tur olarak kendi öz malımızda 10 numara yağ kullanmıyoruz” şeklinde ifade etti. Dünya’daki en pahalı akaryakıtı kullanıyoruz
Şehirlerarası yolcu taşımacılığı yapan firmalardan Fındıkkale Turizm’in ortakları İsmail Aslan Karataş ve Kadir Şen gazetemize sektördeki yaşanan sıkıntılardan bahsetti. ‘’Dünyanın en sıkıntılı mazotunu kullanıyoruz’’ diyerek ana sorun olarak mazot fiyatlarına değinen firmanın ortaklarından İsmail Aslan Karataş, “Bu sebeple hava yolu taşımacılığıyla rekabet edemiyoruz” dedi. Fındıkkale Turizm’e bağlı bütün araçların 2011 ve 2012 model Mercedes-Benz araçlardan oluştuğunu söyleyen Karataş, araçların Mercedes-Benz Türk’ün Mengerler ve Has Bayilerinde bakım gördüğünü ve servis hizmetlerinden memnun olduklarını söyledi. Esenler Otogarı’nda bulunan işletmelerinin kendi öz malları olduğunu söyleyen Karataş, on numara yağ konusunda ise kendi araçlarında böyle bir kullanımın olmadığını belirtti. Karataş, “Normalde bu arabanın para kazanması lazım ama bu 80 kişiden para kalmıyor arabaya. Neden kalmıyor. Mazot 1,5 TL’ydi, fiyat 50 TL’ydi; mazot 3,5 TL, fiyat yine 60 TL. Mazot 1,5 TL’yken fiyat 50 TL’yse, fiyatın şu an 100 TL olması lazım. Eşit rekabet yok” diyerek mazot fiyatlarından duydukları rahatsızlığı belirtti. Firmanın diğer ortağı Kadir Şen ise Otogar’a giriş-çıkış ücretlerinin çok yüksek olduğunu ve bu durumun sıkıntı yarattığını ifade etti. “Bizi temsil edemeyen otobüsçü yazısını söküp gider”
İstanbul Seyahat adına İdari ve Mali İşler Müdürü Ali Al ve Nadir Berberoğlu konuştu. Nadir Berberoğlu Sömestr tatilinin gelmesiyle yolcu sayısının arttığına ve bu tür tatillerin gelmesini dört gözle bekler hale geldiklerini belirtti. Berberoğlu, İstanbul Seyahat’in prensipli bir firma olduğu ve İstanbul Seyahat’i temsil edemeyen bireysel otobüsçünün kesinlikle firmalarında çalışamayacağını söyledi. “Bizi temsil edemeyen otobüsçü yazısını söküp gider” net bir şekilde konuşan Berberoğlu, diğer sehirlerarası taşımacılar gibi hava yoluyla rekabet edememekten yakındı. TOFED’in kuruluş olarak kendilerini tatmin ettiğini ve çalışmalarından memnun olduklarını ifade eden İdari ve Mali İşler Müdürü Ali Al, araçlarının yüzde 95’inin Mercedes-Benz’den oluştuğunu, Tourismo araç ilk çıktığında Esenler Otogar’ına bu aracı ilk alan firma olduklarını belirtti. Mercedes-Benz Türk servisi olarak Otogar Mengerler ve Hadımköy Mercedes servislerini kullandıklarını söyleyen Al, Mercedes’ten memnun olduklarını dile getirdi. Doğalgazlı şehirlerarası otobüs
Son olarak Pamukkale Turizm İstanbul Bölge Müdürü Saffet Miroğlu’yla yaptığımız söyleşi de; Miroğlu, Maliyet ve kazancın birbirini karşılamadığını ve yazın yükselen, kışın yükselen yolcu sayısının bir denge yaratmamasından yakındı. Servis maliyetlerinin de kendilerini ciddi düzeyde zorladığını ifade eden Miroğlu, günde 450-500 kilometre arası yol yapan 57 adet servis aracı olduğunu ve bir servisin aylık maliyetinin 12 milyar olduğunu belirtti. 10 numara yağ kullananlara sıcak bakmıyoruz
Şehiriçi taşımacılıkta Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin doğalgazlı taşımacılığa geçtiğini belirten Miroğlu, bu şehirlerarası taşımacılıkta neden olmasın diyerek konuya faklı bir boyut kazandırdı. Doğalgazlı taşımacılığa geçilmesi akabinde sektöre canlılık gelebileceğini belirten Seffet Miroğlu, 10 numara yağ kullananlara sıcak bakmadığını da sözlerine ekledi. Miroğlu, Esenler Otogarı’nda bulunan yazıhanelerinin kendi öz malları olduğunu ifade etti. Pamukkale Turizm olarak araçlarının üçte ikisinin Pamukkale Turizm’e ait, diğerlerinin ise bireysel taşımacılara ait olduğunu ifade eden ellerinde bulunan araçların modellerini de açıkladı. Miroğlu, ‘’Bizde çalışan iki-üç çeşit otobüs vardır. Modelleri 2011, 2010 ve 2009’un altında değildir. 4 yaşından büyük arabalar bizde çalışmaz. Araç filomuz Mercedes, MAN ağırlıklıdır. MAN’ın Starliner, Tourliner’ı vardır. Setra çok azdır bizde. Mercedes’te, Travego daha ağırlıktadır.’’ dedi. Oya KAYA-İlker SEZER www.tasimacilar.com 27.01.2012 / 18:00