Türkiye’de, 18 bölge müdürlüğüne bağlı olarak görev yapan 144 gümrük idaresi mevcuttur. Bu sayı 10 sene kadar öncesine dek 300 civarında idi, yapılan Gümrük İdarelerinin birleştirilmesi, çok az trafiği olan gümrük idarelerini kapatma neticesinde bugün rakama indirgenmiştir.
Bölge müdürlüklerini ve gümrük idare sayılarını şöyle sıralayabiliriz:
Ankara:10–Antalya:10–Bursa:9-Edirne:10-Gaziantep:10-Gürbulak:7-Habur:7-Hakkari:3-Hopa:3-İskenderun:7- İstanbul:16- İzmir:21-İzmit:7-Malatya:3-Mersin:7-Samsun:5-Sinop:5-Trabzon: 4
Peki Avrupa Birliği ülkelerinde durum nasıl? Orada da durum şu şekilde;
Ülke İsmi | Gümrük İdare Sayısı |
Avusturya | 86 |
Belçika | 68 |
Bulgaristan | 101 |
Çek Cumhuriyeti | 84 |
Danimarka | 52 |
Estonya | 33 |
Finlandiya | 71 |
Fransa | 341 |
Almanya | 371 |
Yunanistan | 83 |
Macaristan | 112 |
İrlanda | 52 |
İtalya | 347 |
Luxemburg | 12 |
Hollanda | 29 |
Norveç | 46 |
Polonya | 224 |
Portekiz | 41 |
Romanya | 81 |
İspanya | 210 |
İsveç | 21 |
İsviçre | 99 |
İngiltere | 76 |
Slovakya | 65 |
Slovenya | 51 |
Araştırmayı yapmadan önce, AB Ülkelerinde çok daha az sayıda gümrük idaresinin olacağını düşünmüş, öngörmüş idim, ancak sonuçlar bu şekilde belirlendi.
Bazı şehirlerde, çok sayıda gümrük idarelerinin olduğu gerçeği ortaya çıktı. Örneğin,
Sofya şehrinde: 8, Bükreş şehrinde: 6, Budapeşte’de şehrinde: 7 Gümrük İdaresi olduğunu gördüm. Bizde ise İstanbul’da: 14, İzmir’de: 7 Gümrük İdaresi (Şehir içerisinde) olduğunu gözlemledim.
(Kendi bürokratik sistemimize de haksızlık yapıldığının, yaptığımızın farkına vardım, demek ki gelişmiş ülkelerde de 1 şehirde 10’un üzerinde Gümrük İdaresi de olabiliyor!!!)
Bir ülkede, çok gümrük idaresinin olması, bir gelişmişlik göstergesi midir acaba? AB ülkeleri listesine göz atarsak, aynı kanıya varmak pek olası değil…
İlgimi çeken birkaç not.-5 ülkede 200 ve üzeri gümrük idaresi var, bu ülkeler kadar yoğun nüfusa, toprağa sahip, örneğin İngiltere’de 99 gümrük idaresi mevcut, buna mukabil, 10 milyon nüfusa sahip Bulgaristan’da da 101 adet gümrük idaresi mevcut… Enteresan…
NCTS=New Computurised Transit System… Bu sitem, AB içerisindeki tüm gümrük idarelerini birbirine bağlayan bir sistemdir… AB içerisinde, takriben 3 bin gümrük idaresi bu sisteme (Listesini yukarıda bulacaksınız…) dahildir ve bağlıdır.
Sevgi ve Saygılarımla,
Nazmi Özcan