İhracat yaptığımız önemli Avrupa ülkelerinin başında -5% Almanya, -16% İtalya ve -8% Fransa'nın düşüş gösteriyor olması dikkat çekmektedir. Türki Cumhuriyetlere ve Rusya Federasyonu’na yapılan ihracat taşımalarımız ise önemli derecede arttı. Türkmenistan’ın Tacikistan yüklerine yönelik uygulamaları sebebiyle hem ihracat hem ithalat yönünde beklemeler devam etmektedir. Söz konusu iki ülke arasındaki sorunun düzelmesi durumunda Bölgeye yapılan ticaret hareketlerinde daha fazla artış olacağı değerlendirilmektedir. Ortadoğu ülkelerinde ise Irak’a ve Suriye’ye taşımalar artmış olmasına rağmen başta İran’a -5% ve Körfez ülkelerine yapılan taşıma sayıları ciddi oranlarda düşüş göstermiştir. Ortadoğu bölgesine yapılan ihracat taşıma sayılarımızda Ocak-Nisan toplamında geçen yılın aynı dönemine göre 10% artış yaşandı.
İthalat taşımalarımızda Avrupa ülkelerinden -9% düşüş, Ortadoğu ülkelerinden ise -33% düşüş olmasına rağmen BDT ve Orta Asya ülkelerinden 24% oranında artış olması dikkat çekmektedir. İthalat taşımalarında Ocak-Nisan toplamında da yaşanan -10% düşüş, taşımacılarımızın dönüş yönünde çok ciddi sorunlarla karşılaştığının göstergesidir. Bu düşüş özellikle Avrupa ülkelerinden boş dönüş sayılarının toplamda %20’ye yakın ciddi bir oranda artmasına sebep oldu, yabancı araçların ise Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye boş giriş sayıları %65 oranında arttı. Ocak-Nisan 2019 döneminde sadece Avrupa’dan 38.000’e yakın yabancı araç ülkemize yük almak üzere boş giriş yaptı.
BDT ve Orta Asya ülkelerinden yapılan boş giriş sayısının düşmesi ve gene bu ülkelere yapılan ihracat ve ithalat taşımalarının daha istikrarlı görünmesi olumlu sonuçlardandır. Yapılan incelemelerde ihracat ve ithalat taşımalarımızın Avrupa’dan, Asya ülkelerine doğru yön değiştirdiği görülmektedir. Önümüzdeki dönemlerde Rusya ile ilişkilerin daha da iyileştirilmesi, Çin ile imzalanan karayolu taşımacılığı anlaşmasının ve Özbekistan ile yenilenen karayolu taşımacılığı anlaşmasının meclisimizden geçmesi ile birlikte bölgenin öneminin daha fazla artacağı ve taşıma sayıları ile birlikte dış ticaretimizin de artacağı ön görülmektedir.
İhracat taşımaları
UND’nin derlediği verilere göre; Türk araçlarının geçen yılın Nisan ayında 96.439 adet olan ihracat taşıma sayıları 2019 yılı Nisan ayında 9% artış ile 105.464 adet oldu. Ocak-Nisan toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre 2% artış ile ilk 4 ayda toplam 403.649 adet ihracat taşıması gerçekleştirdiler.
Yabancı araçların geçen yıl Nisan ayında 29.471 adet olan taşıma sayıları 2019 yılı Nisan ayında -1% düşüş ile 29.111 adet oldu. Ocak-Nisan toplamında ise yabancı araçlar geçen yılın aynı dönemine göre -2% düşüş ile ilk 4 ayda 112.985 adet ihracat taşıması gerçekleştirdiler.
Türkiye’nin ihracat taşımasında, Türk ve Yabancı araçlar genel toplamında geçen yılın aynı dönemine göre 1% artış ile 516.634 adet ihracat taşıması gerçekleştirilmiş oldu. İhracat taşımalarımızın 78% Türk, 22% ise Yabancı araçlarca taşınmıştır.
Irak ve Suriye’ye geçen yılın aynı dönemine göre artış eğilimi olması sebebiyle Bölgesel olarak sadece Orta Doğu ülkelerine ihracat taşımalarımızın artış gösterdiği görülüyor, diğer tüm bölgelerde ihracat taşımalarında düşüş görülmektedir.
Avrupa’nın genelinde bir önceki aylarda olduğu gibi düşüş eğilimi devam ederken, sadece komşu ülkelerimizde artış görülmektedir; Bulgaristan %12, Romanya %8, Yunanistan %9 olmak üzere olumlu sonuçlar görülüyor. Almanya -%5, İtalya -%16, Fransa -8% olmak üzere önemli ihracat ülkelerimize taşımacılığın düşmesi dikkat çekmektedir. Avrupa ülkelerine toplamda %2 düşüş yaşandı.
BDT ve Orta Asya ülkelerini incelediğimizde, Gürcistan’a -10%, Azerbaycan’a -12% ve Nahcivan’a ise -56% oranında ciddi düşüş olduğu görülmektedir. Rusya Federasyonu’na 9% artış ve Özbekistan, Türkmenistan, Kazakistan, Tacikistan ve Kırgızistan’ın içerisinde olduğu Türki Cumhuriyetlerin tümüne taşımacılık sayılarının ciddi oranlarda artmış olması oldukça sevindiricidir. BDT ve Orta Asya bölgesine yapılan ihracat taşımaları genel toplamda -%13 düşüş göstermiş olsa da Dilucu Sınır Kapısı üzerinden Nahcivan’a yapılan taşımaların bu düşüşe sebep olduğu tespit edilmiştir.
Orta Doğu ülkelerine yapılan ihracat taşımalarında Irak’a ve Suriye’ye taşımalar artmış olmasına rağmen başta İran’a -5% ve Körfez ülkelerine yapılan taşımalar ciddi düşüşler göstermiştir. Genel toplamda ise geçen yılın aynı dönemine göre 10% artış olduğu görülüyor.
Türk araçlarının ihracat taşıması yaptığı ilk 10 ülke toplam pazar payının %77’ini karşılamaktadır. İlk 15 ülke %85’ini ve ilk 20 ülke ise %90’dan fazlasını karşılamaktadır.
2019 Yılı Ocak-Nisan toplamında Türkiye’nin ihracat yükünü taşıyan Yabancı araçlar arasında ilk sırada yer alan Bulgaristan taşıma sayısını 3% artırarak 21.692 adet taşıma gerçekleştirmiştir. Hemen ardında yer alan İran ise -4% düşüş ile 14.582 adet ihracat taşıması gerçekleştirmiştir. Artış gösteren ülkeler arasında 25% artış ile Sırbistan dikkat çekmektedir.
İthalat taşımaları
Türk araçlarının geçen yılın Nisan ayında 38.294 adet olan ithalat taşıma sayıları 2019 yılı Nisan ayında -7% düşüş ile 35.553 adet oldu. Ocak-Nisan toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre -10% düşüş ile ilk 4 ayda 134.010 adet ithalat taşıması gerçekleştirdiler.
Yabancı araçların da geçen yıl Nisan ayında 19.002 adet olan ülkemize yaptıkları ithalat taşıma sayıları 2019 yılı Nisan ayında -8% düşüş ile 17.515 adet oldu. Ocak-Nisan toplamında ise yabancı araçlar geçen yılın aynı dönemine göre -14% düşüş ile ilk 4 ayda 65.441 adet ithalat taşıması gerçekleştirdiler.
Türkiye’nin ithalat taşımasında, Türk ve Yabancı araçlar genel toplamında geçen yılın aynı dönemine göre -11% düşüş ile 199.451 adet ithalat taşıması gerçekleştirilmiş oldu. İthalat taşımalarımız 67% Türk, 33% ise Yabancı araçlarca taşınmıştır.
İthalat taşıması yapan Yabancı araçlarda başta İran olmak üzere Bulgaristan ve Romanya araçları yoğunluk göstermektedir. Neredeyse tüm yabancı araçların ithal pazarındaki sayıları düşüşe geçmesine rağmen İran araçları 25% artış, Azerbaycan araçları ise 80% artış sağlamışlardır.
İthalat taşımaları
Türk araçlarının geçen yılın Nisan ayında 38.294 adet olan ithalat taşıma sayıları 2019 yılı Nisan ayında -7% düşüş ile 35.553 adet oldu. Ocak-Nisan toplamında ise Türk araçlar geçen yılın aynı dönemine göre -10% düşüş ile ilk 4 ayda 134.010 adet ithalat taşıması gerçekleştirdiler.
Yabancı araçların da geçen yıl Nisan ayında 19.002 adet olan ülkemize yaptıkları ithalat taşıma sayıları 2019 yılı Nisan ayında -8% düşüş ile 17.515 adet oldu. Ocak-Nisan toplamında ise yabancı araçlar geçen yılın aynı dönemine göre -14% düşüş ile ilk 4 ayda 65.441 adet ithalat taşıması gerçekleştirdiler.
Türkiye’nin ithalat taşımasında, Türk ve Yabancı araçlar genel toplamında geçen yılın aynı dönemine göre -11% düşüş ile 199.451 adet ithalat taşıması gerçekleştirilmiş oldu. İthalat taşımalarımız 67% Türk, 33% ise Yabancı araçlarca taşınmıştır.
İthalat taşıması yapan Yabancı araçlarda başta İran olmak üzere Bulgaristan ve Romanya araçları yoğunluk göstermektedir. Neredeyse tüm yabancı araçların ithal pazarındaki sayıları düşüşe geçmesine rağmen İran araçları 25% artış, Azerbaycan araçları ise 80% artış sağlamışlardır.
Ocak-Mart 2019 döneminde Türk araçlarının İthalat taşımalarında yük aldığı ülkelere bakıldığında, ilk sırada -13% düşüş yaşanan 28.359 adet taşıma ile Almanya geliyor, ikinci sırada %2 düşüş ile İtalya ve üçüncü sırada %51 düşüş ile Irak, ardından -17% düşüş ile Fransa yer almaktadır. Avrupa ülkelerinde hem ihracat hem ithalat yönünde düşüşlerin olması endişe uyandırmaktadır.
Avrupa ülkelerinden yaptığımız ithalat taşımaları Ocak-Nisan 2018’de 103.492 adet iken Ocak-Nisan 2019 döneminde %9 düşüş ile 94.407 adet olarak gerçekleşmiştir. Tüm Avrupa ülkelerinde düşüş eğilimi olduğu dikkat çekmektedir.
BDT ve Orta Ülkelerinden ise Ocak-Nisan toplamında 24% artış ile 20.560 adet ithalat taşıması yapılmıştır. Artışın önemli bir kısmı Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Rusya ve Azerbaycan’dan sağlanmıştır.
Orta Doğu ülkelerinden ise Ocak-Nisan toplamında -33% düşüş ile 19.013 adet ithalat taşıması yapılmıştır. Düşüşün önemli bir kısmı Irak olmuştur, geçen yılın aynı dönemine göre Irak’tan -51% daha az ithalat taşıması yapıyoruz, İran’dan yaptığımız ithalat taşımalarında ise 10% artış görüyoruz.
Avrupa ülkelerinden yaptığımız ithalat taşımaları Ocak-Nisan 2018’de 103.492 adet iken Ocak-Nisan 2019 döneminde %9 düşüş ile 94.407 adet olarak gerçekleşmiştir. Tüm Avrupa ülkelerinde düşüş eğilimi olduğu dikkat çekmektedir.
BDT ve Orta Ülkelerinden ise Ocak-Nisan toplamında 24% artış ile 20.560 adet ithalat taşıması yapılmıştır. Artışın önemli bir kısmı Özbekistan, Kırgızistan, Kazakistan, Rusya ve Azerbaycan’dan sağlanmıştır.
Orta Doğu ülkelerinden ise Ocak-Nisan toplamında -33% düşüş ile 19.013 adet ithalat taşıması yapılmıştır. Düşüşün önemli bir kısmı Irak olmuştur, geçen yılın aynı dönemine göre Irak’tan -51% daha az ithalat taşıması yapıyoruz, İran’dan yaptığımız ithalat taşımalarında ise 10% artış görüyoruz.
Boş girişler
2019 yılının ilk 4 ayında, Türk araçları boş dönüş sayılarında %4 artış yaşamalarına karşın Yabancı araçlar ise Türkiye’ye boş girişler sayılarını %27 oranında artırdılar. Boş giriş yapan yabancı araçların başında %81 artış ve 11.512 adet ile Bulgaristan gelmektedir. Hemen ardından %11 düşüş ve 8.782 adet ile Gürcistan, %52 artış ve 7.099 adet ile Romanya gelmektedir.
Türk taşımacılar; Avrupa’dan aylık ~6.700 araç, Irak ve Suriye’den ~45.000 araç, Azerbaycan ve Gürcistan’dan ~12.000 araç, İran’dan ~1.700 araç, Rusya’dan ~400 araç ile aylık ~70.000 araç ile kendi ülkelerine boş dönüş yapıyorlar. Yabancı araçlar ise aylık ~14.000 adet boş giriş yapıyor.
Türk taşımacılar ithalat taşımalarında %10 oranında düşüş yaşadılar, bu düşüş Ocak-Nisan 2019 döneminde özellikle Avrupa ülkelerinden Boş dönüş sayılarının toplamda %20’e yakın ciddi bir oranda artmasına sebep oldu, Aşağıdaki tablolardan da görülebileceği üzere özellikle Batı Avrupa, Doğu Avrupa ve Güney Avrupa ülkelerinde boş dönüş sayılarımız ciddi oranlarda artmıştır. Yabancı araçların Avrupa ülkelerinden Türkiye’ye boş girişleri sayıları ise %65 oranında artış ile Türk araçlarına kıyasla oransal hem de sayısal olarak daha fazla artmış durumdadır. Ocak-Nisan 2019 döneminde sadece Avrupa’dan 38.000’e yakın yabancı araç ülkemize yük almak üzere boş giriş yaptı. BDT ülkelerinden yapılan boş giriş sayısının düşmesi ve gene bu ülkelere yapılan ihracat taşımalarının daha istikrarlı görünmesi ise sevindirici bir durumdur.
Transit taşımalar
Türkiye üzerinden yapılan Transit taşımalar incelendiğinde; Türk ve Yabancı araçlarının İran, Irak, Gürcistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan başta olmak üzere komşu ülkelere taşıma yaptığı görülüyor. Transit taşımaları ülkemiz üzerinden yapan araçlarda ise yoğunlukta olarak İran dikkat çekmektedir, geçen yılın aynı dönemine göre %18 düşüş göstermesine rağmen en yoğun Transit taşımayı İran araçları gerçekleştiriyor. Almanya’nın da Türkiye’yi transit güzergâh olarak kullanmaya başladığı dikkat çekiyor, bu ülkelerin ardından komşu ülkelerimizi Bulgaristan, Gürcistan ve Azerbaycan geliyor. Türk araçlarının ise geçen yılın aynı dönemine göre transit taşımalarda %31 artış göstermesi dikkat çekmektedir. Türk araçları transit olarak yoğunlukla Irak’a ve Azerbaycan’a taşıma gerçekleştirmektedir.
Türkiye üzerinden yapılan Transit taşımalar incelendiğinde; Türk ve Yabancı araçlarının İran, Irak, Gürcistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan başta olmak üzere komşu ülkelere taşıma yaptığı görülüyor. Transit taşımaları ülkemiz üzerinden yapan araçlarda ise yoğunlukta olarak İran dikkat çekmektedir, geçen yılın aynı dönemine göre %18 düşüş göstermesine rağmen en yoğun Transit taşımayı İran araçları gerçekleştiriyor. Almanya’nın da Türkiye’yi transit güzergâh olarak kullanmaya başladığı dikkat çekiyor, bu ülkelerin ardından komşu ülkelerimizi Bulgaristan, Gürcistan ve Azerbaycan geliyor. Türk araçlarının ise geçen yılın aynı dönemine göre transit taşımalarda %31 artış göstermesi dikkat çekmektedir. Türk araçları transit olarak yoğunlukla Irak’a ve Azerbaycan’a taşıma gerçekleştirmektedir.