İHRACAT TAŞIMALARI
2016 yılında 1.205.577 adet olan ihracat taşımalarımız 2017 yılında 1.250.067 adet ile %4 büyüme sağlanmıştır. İhracat taşımalarımızda en büyük paya sahip olan ve %7 büyüme sağladığımız Irak’ı ihmal edecek olursak, İhracat taşımalarımızda %2 artış olduğu görülecektir. Irak’ın Türk ihracat taşımalarında ne kadar önemli bir paya sahip olduğu açıktır. Irak’ın siyasi istikrara kavuşması ve gümrük düzenlemelerinin daha sağlıklı yapılması ile birlikte önümüzdeki yıllarda taşımacılık sayısının yıllık 600.000 seferin üzerine çıkabileceği tahmin ediliyor.
Nahçivan, Dilucu sınır kapısından yapılan çıkış sayılarını vermektedir.
Doğu Avrupa’ya olan taşımalarımız daha istikrarlı görünmektedir ve Slovenya’da %117, Macaristan’da %16, Sırbistan’da %16 artışlar yaşanmıştır. Güney Avrupa ülkelerinde de artış eğilimleri görülüyor, Özellikle İspanya’ya %22 ve Portekiz’e %31 oranındaki artışlar ve İrlanda’ya olan %114 oranındaki artış dikkat çekmektedir.
BDT ve Orta Asya ülkelerine bakıldığında; Geçen yıl Rusya krizinin yarattığı etkinin ilişkiler normale döndükten sonra BDT bölgesinde olumlu bir etki yaratmış olmasına rağmen Nahcivan taşımalarında yaşanan %29 düşüş ve Gürcistan taşımalarında yaşanan %7 düşüş genel olarak BDT bölgesinde %3 düşüş olduğunu göstermektedir.
Gürcistan ve Azerbaycan-Nahcivan taşımalarında Yabancı araçların paylarının arttığı görülmektedir. Bu durumun bölgesel olarak bir artış eğrisine geçilememesinde önemli bir etkiye sahip olduğu söylenebilir.
Türki Cumhuriyetlere ise %20’nin üzerinde artış ve Rusya’ya olan taşımalarımızın gün geçtikçe daha istikrarlı bir seyre geçildiği görülmektedir.İhracat Taşıma pazarı 2017 yılında %79 Türk, %21 Yabancı oranında devam etmiştir.
Yabancı araçlar toplamda %7, Türkler ise %4 artış sağladılar. Genel toplamda ise %4 artış yaşandı.
İhracat Taşımalarında Irak Hariç tutulduğunda ise %70 Türk, %30 yabancı payı olduğu görülmektedir.
Avrupa ülkelerinden yapılan ithalat taşımalarında %6 artış, BDT ve Orta Asya ülkelerinden %10 artış, Ortadoğu ülkelerinden ise 2017 yılında her ay gittikçe artan ithalat taşıma eğilimi yılsonunda %153 artış ile rekor bir seviyede tamamlanmıştır. Bu bölgeden yapılan ithalatımızda en büyük pay %252 artış ile Irak’a aittir. Irak’tan 2016 yılında ~25.000 olan ithalat taşımamız 2017 yılında ~88.000 adet taşımaya yükselmiştir. TUİK verilerine göre ithalat değerlerindeki artış da taşımacılık oranıyla paralel artışların olduğunun kanıtıdır.
Türk araçlarının en yoğun yükleme yaptığı ülkelere baktığımızda Almanya ve Irak’ın ardından İtalya, Fransa ve Yunanistan, Ukrayna gibi liman ülkelerden ithalat taşıma sayılarımızın ciddi oranlarda arttığı görülmektedir.
İran plakalı araçlar ülkemizden aylık ~3.000 adet transit taşıma gerçekleştirdiler ve 2017 yılında ~35.000 adet transit taşıma yaptılar. Önceki yıla göre %6 artış sağlamışlardır. Romanya, Gürcistan ve Azerbaycan araçlarının transit geçişlerinde düşüş yaşandı. En yoğun artış sağlayan ülkeler arasında Almanya ve Ukrayna ve Lübnan dikkat çekmektedir, Ukrayna taşıtları 2016 yılında 724 adet transit taşıma yapmış iken 2017 yılında 1089 adet transit taşıma ile %50 artış sağladılar. Almanya taşıtları da %20 artış ile 1.639 adet ile 2017 yılında ülkemiz üzerinden transit taşıma gerçekleştirdiler.
Türkiye’ye Boş Giriş yapan araçlar incelendiğinde Türk araçları ~900.000 adet sefer kendi ülkesine boş dönüş yapmaktadır. Bu sayı ihracat sayısı ile doğru orantılı olarak artış göstermektedir. Boş araç girişi sayısının fazla olması, Türk araçlarının yurt dışından ithalat yönünde yük bulamaması veya ülkemizin transit güzergâh olarak kullanılamaması anlamına gelmektedir.
Yabancı araçlar ülkemize ise 2017 yılında ~125.000 adet boş giriş yaptılar. Ülkemize boş girip yük alan ülkelerin başında ~25.000 adet ile Gürcistan, ~18.500 adet ile KKTC ve ~18.000 adet ile Bulgaristan gelmektedir. Ülkemize ayda ~10.500 adet yabancı araç boş giriş yapmaktadır.
Aylık ortalamada: ~2.000 adet Gürcistan, ~1.500 adet KKTC, ~1.500 adet Bulgaristan, ~800 adet Makedonya, ~700 adet Romanya, ~500 adet Ukrayna, ~450 adet Moldova ülkeleri başta olmak üzere boş giriş yapılmaktadır. İran plakalı araçlar geçen yıl ortalama ~550 adet boş giriş yaparken, bu oran aylık ~55 adet boş girişe kadar düşmüştür.