Yeni yönetmelik ile okul servislerine ilişkin güvenlik ve denetimleri  İçişleri Bakanlığınca, servis araçlarının teknik niteliği Ulaştırma, Denizcilik  ve Haberleşme Bakanlığınca, kreş, gündüz bakımevi, çocuk kulübü taşımaları, Aile  ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca, araçlarda bulundurulacak personelin eğitimi  ve servislere ilişkin hizmet satın alınması işlemleri, mülki amirlerin onayına  tabii olmak kaydıyla Milli Eğitim Bakanlığınca yerine getirilecek.

Yeni düzenleme ile zorunlu eğitim ve okul öncesi eğitim öğrencilerinin  yanı sıra kreş, gündüz bakımevi, çocuk kulüplerine devam eden çocuklar da taşıma  faaliyetlerine dahil edildi.

Ayrıca taşımacıyı tespitle ilgili komisyonlar kurulması düzenlemesi  getirildi. Taşıma sözleşmeleri mülki idare amirinin onayına bağlandı.

- İniş ve binişlerde "DUR" yazısı

Yeni düzenleme ile taşımacılar tarafından okul servis aracı olarak  kullanılacak taşıtlarda aranacak şartlar da belirlendi.

Buna göre, okul servis aracının arkasında, öğrenci ve çocukların iniş  ve binişleri sırasında yakılmak üzere kırmızı ışık veren lamba bulunacak ve bu  lambanın yakılması halinde üzerinde "DUR" yazısı okunacak şekilde düzenlenecek.

Okul servis aracı olarak kullanılacak taşıtlarda, öğrenci ve  çocukların kolayca yetişebileceği camlar ve pencereler sabit olacak, iç  düzenlemesinde demir aksam açıkta olmayacak, varsa yaralanmaya sebebiyet  vermeyecek yumuşak bir madde ile kaplanacak. Engelli öğrenci ve çocukları  taşıyacak okul servis araçlarının ilgili mevzuata uygun şartları taşıması  gerekecek.

- Araç takip sistemi zorunlu olacak

Taşıtların yaşları 12'den büyük olmayacak ve araç takip sistemi ve her  öğrenci ve çocuk için 3 nokta emniyet kemeri ve gerekli koruyucu tertibat  bulundurulacak.

Okul servis araçlarında görüntü ve müzik sistemleri taşıma hizmeti  sırasında kullanılmayacak. Okul servis araçlarında, Ulaştırma, Denizcilik ve  Haberleşme Bakanlığınca standartları belirlenen her koltukta oturmaya duyarlı  sensörlü sistemlerin bulunması zorunlu olacak.

Okul servis araçlarında tüm koltukları görecek şekilde standartlara  uygun, iç ve dış kamera ile en az 30 gün süreli kayıt yapabilen kayıt cihazı  bulundurulacak. Okul servis araçlarının camlarının üzerine renkli film tabakaları  yapıştırılması yasaklanırken, iç mekanı gösteren beyaz cam dışında cam  kullanılamayacağı da hükme bağlandı.

- Taşımacının yükümlülükleri

Yönetmelikte taşımacılara ilişkin yükümlülüklere yer verildi.

Buna göre, taşımacılık yapabilmek için Türk Ceza Kanunu'nun 53'üncü  maddesinde belirtilen süreler geçmiş ve affa uğramış veya hükmün açıklanmasının  geri bırakılmasına karar verilmiş olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar,  anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet,  hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,  ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal  varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmama şartı  getirildi.

Ayrıca taşımacının devam eden bir kovuşturmasının bulunmaması ya da  kovuşturması uzlaşmayla neticelenmemiş olmaması ve terör örgütlerine veya Milli  Güvenlik Kurulunca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar  verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti, iltisakı veya irtibatı  bulunmaması istenecek. Okul servislerinde rehber personelin bulundurulması  zorunlu olacak.

Taşımacılar, şehir içinde izlenecek güzergah için ilgili büyükşehir  belediyesinden özel izin belgesi almak zorunda olacaklar. Gerçek kişi  taşımacıların tümünün eğitim sertifikasına sahip olması gerekecek.

Yükümlülüklere uymayan taşımacılar, taşımacıyı tespit komisyonunca  verilecek sürede eksikliği gidermekle yükümlü olacak ve verilen süre içerisinde  eksikliği gidermeyen taşımacının özel izin belgesi mülki idare amirinin bildirimi  üzerine ilgili belediye tarafından iptal edilecek.

Taşımanın şehirlerarası veya şehir içi olmasına bağlı olarak taşımacı,  karayolu yolcu taşımacılığı yetki belgelerinden birine sahip olacak.

- Okul yönetiminin yükümlülükleri

Yönetmelikte, okul yönetimince yerine getirilecek öğrenci ve çocuk  taşıma faaliyetine ilişkin yükümlülükler de tanımlandı. Okul yönetimleri,  Taşımacıyı Tespit Komisyonu ile koordine ederek taşıma faaliyetini planlayacak.

Okul servis araçlarının çalıştırılması faaliyeti, bir eğitim öğretim  yılını kapsayacak. Ancak taşıma hizmetinin kalitesinin artırılması ve maliyet  avantajı sağlanması amacıyla faaliyet azami 3 eğitim öğretim yılını aşmayacak  şekilde yaptırılabilecek. Taşımacıyı tespit komisyonunun kararları, mahalli mülki  idare amirlerinin onayı ile yürürlüğe girecek.

Veliler, istemeleri halinde çocuklarını yönetmelikte belirtilen  şartları taşıması kaydıyla herhangi bir taşımacı ile anlaşarak da  taşıtabilecekler. Bu hakkın kullanılması halinde taşımacı, yönetmelikte istenen  belge ve bilgileri okul yönetimine bildirecek.

- Şoförler için yeni kriterler

Okul servis araçlarını kullanan şoförler, 26 yaşından gün almış ve 66  yaşından gün almamış olacak. Şoförlerin, Türk Ceza Kanunu'nun 53'üncü maddesinde  belirtilen süreler geçmiş ve affa uğramış veya hükmün açıklanmasının geri  bırakılmasına karar verilmiş olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar,  anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet,  hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas,  ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal  varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamış olmak veya  bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla neticelenmiş bir  kovuşturmasının bulunmaması gerekecek.

Ayrıca şoförler için Türk Ceza Kanunu'nun belirlenen maddelerindeki  suçlardan mahkum olmaması veya bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla  neticelenmiş bir kovuşturmasının bulunmaması hükmü getirildi.

Şoförlerin "D" sınıfı sürücü belgesi için en az 5 yıllık, "D1" sınıfı  sürücü belgesi için en az 7 yıllık sürücü belgesine sahip olmaları ve her yıl  okul servis şoförlüğüne uygun olduğuna dair aile hekiminden rapor almış olmaları  gerekiyor.

Şoförlük mesleği bakımından her 5 yılda bir yetkili kuruluşlardan  psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren rapor almaları gereken okul  servis şoförlerinin, son 5 yıl içerisinde de bilinçli taksirli olarak ölümlü  trafik kazalarına karışmamış olmaları, alkollü olarak araç kullanma ve hız  kurallarını ihlal nedeniyle sürücü belgelerinin birden fazla geri alınmamış  olması ve Kabahatlar Kanunun 35'inci maddesinde düzenlenen "sarhoşluk"  kabahati ile huzuru bozmayı alışkanlık haline getirmemiş olmaları gerekiyor.

Diğer yandan, okul servis şoförlerinin Yurtiçi Yolcu Taşımacılığı  Sürücü Mesleki Yeterlilik Belgesi'ne sahip olmaları istenecek. Araç şoförlerinin  taşıma faaliyeti öncesinde ve sonrasında aracın içini kontrol etmeleri, öğrenci  ve çocukların oturarak, güvenli ve rahat bir yolculuk yapmalarını sağlayacak  tedbirleri almaları, taahhüt ettiği yere kadar valiliklerce belirlenecek okul  açılış ve kapanış saatlerine göre Milli Eğitim Bakanlığınca belirlenen azami  sürelere uymak suretiyle taşımaları ve eğitim sertifikasına sahip olmaları  gerekecek.

 Rehber personelin özellikleri

Yönetmelikte, okul servis araçlarındaki rehber personelin ise 22  yaşını doldurmuş olması ve en az lise mezunu olması hükme bağlandı.

Ayrıca, Türk Ceza Kanunu'nun 53'üncü maddesinde belirtilen süreler  geçmiş ve affa uğramış veya hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar  verilmiş olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu  düzenin işleyişine karşı suçlar, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık,  dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat  karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı  değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmamış olmak veya bu  suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla neticelenmiş bir kovuşturma  bulunması gerekecek.

Rehber personelin Türk Ceza Kanunu'nun ilgili maddelerindeki suçlardan  mahkum olmamış olması veya bu suçlardan hakkında devam eden ya da uzlaşmayla  neticelenmiş bir kovuşturma bulunmaması zorunlu olacak.

Öğrenciler ile çocukların güvenli şekilde servis aracına binip  inmelerini ve gerektiğinde karşıdan karşıya geçişlerini sağlayacak rehber  personelin öğrenci ve çocuklar ile iletişim becerilerini geliştirmek amacıyla  eğitime katılmaları ve sertifikaya sahip olmaları istenecek.

Rehber personel, her yıl "okul servis rehber personeli" olmaya uygun  olduğuna dair aile hekimliğinden rapor alacak, ayrıca taşıt içi düzeni  sağlayacak, emniyet kemerlerinin takılı olup olmadığını kontrol edecek, okul  öncesi eğitim ve ilköğretim öğrencileri ile çocukların inme ve binmeleri  sırasında yardımcı olacak, taşıma faaliyeti öncesinde ve sonrasında aracın içini  kontrol edecek.

Bu personel ayrıca, standarda uygun, sarı renkte ve üzerinde reflektif  şeritler yer alan ve ön ve arka kısmında "REHBER" yazılı ikaz yeleği giyecek.  Taşıma faaliyeti sırasında öğrenci ve çocuklara refakat ederken yardımcı ışıklar  (ışıklı çubuk dur-geç levhası gibi) kullanmak zorunda olacak.

Belirtilen şartlara uymayanların özel izin belgesi, yetkili kurumların  mülki idare amirleri vasıtasıyla ilgili belediyesine bildirimi üzerine iptal  edilecek. İptale konu izin belgesi aynı eğitim öğretim yılında yeniden  düzenlenemeyecek.

Diğer yandan, rehber personele kural ihlali ihbar tutanağı düzenleme  yetkisi de verildi.

- Denetim ve yaptırım

Okul servis taşıma faaliyetleri, her eğitim-öğretim yılının birinci ve  ikinci dönem başlangıcında valilik ve kaymakamlıklar tarafından oluşturulacak  denetim komisyonu marifetiyle denetlenecek. Okul servis araçları kolluk  kuvvetlerince de her zaman denetlenebilecek.

Yönetmelik ve ilgili diğer mevzuat kapsamındaki görev ve yetkileri  yönünden Milli Eğitim Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı,  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ve diğer ilgili kuruluşlar da her türlü  denetimi yapacak.

Okul servislerinin, Denetim Komisyonu'nca ve yetkili kamu kurum ve  kuruluşlarınca mülki idare amirleri vasıtasıyla ya da re'sen mahalli mülki idare  amirince yönetmeliğin belirlenen maddelerine aykırılığın tespit edilmesi halinde  ilgili belediyeye bildirilmek suretiyle özel izin belgesi iptal ettirilecek.

 İsim listesi kontrol edilecek

Kreş, gündüz bakımevi ve çocuk kulüplerinin servis hizmetlerinin  yürütülmesi esnasında çocukların evlerinden alındıktan sonra isim listesi  tutulacak, çocukların güvenli bir şekilde kuruluş müdürüne teslim edildiğine dair  şoför ve rehber personelin imzalayacağı günlük çocuk takip veya devam defteri  tutulacak, gelmeyen ya da teslim alınmayan çocuklarla ilgili olarak aileye bilgi  verilmesi zorunlu olacak.

Okul servis araçlarında, sensörlü sistemler, 3 nokta emniyet kemeri,  kayıt cihazı ile iç mekanı gösteren beyaz cam zorunlulukları, 3 Eylül 2018'e  kadar hayata geçirilecek. Ancak fabrika çıkışında üzerinde mevzuata uygun renkli  cam olan araçlar için bu tarih 3 Eylül 2019 olarak uygulanacak.

Okul servis şoförleri, eğitim sertifikalarını 3 Eylül 2018'e kadar,  Mesleki Yeterlilik Belgesi'ni ise 3 Eylül 2020'ye kadar alacaklar.

Yönetmelik ile taşıtlarda aranan şartlara uygun olmayan yeni üretilen  araçların 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren okul servis aracı olarak trafik tescili  yapılamayacak.