İSTAB Yönetim Kurulu Başkanı Turgay Gül, ülkemizde yaşanan kur dalgalanmalarının servis sektörünü doğrudan etkilediğini belirterek, geçtiğimiz yıl 100 bin liraya alınan taşıtların bu sene 160 bin lira gibi rakamlara satın alındığını anlattı. Bu durumun sektörde yeni araç alımının durmasına sebep olduğunu aktaran Gül, bununla beraber araçların yenilenme sürecinin de durduğunu belirtti.

Okul taşıtlarıyla ilgili yeni çıkan yönetmeliğe göre araçlara taktırılması gereken ekipman fiyatlarında da ciddi bir artış olduğunu anlatan Turgay Gül, “Bu ekipmanların hepsi Dolar ve Euro üzerinden satılıyor. İki hafta önceki rakamlara göre fiyatlar iki katına çıktı. Sevindirici olan durum ise, ekipmanların yenilenme süreci 1 yıl uzatıldı. Fakat bizim beklentimiz, sadece yeni üretilen araçlarda bu ekipmanların sunulması.” şeklinde konuştu.

Türkiye genelinde 100 bin civarında taşıt aracı mevcut. Bu araçların tamamının dönüşüm maliyetinin ise, hem sektöre, hem milli ekonomiye vereceği zarar ise oldukça yüksek. İSTAB Başkanı Turgay Gül ise, Devlet teşvikiyle bu ekipmanların yerli sermayeyle üretilmesi gerektiğini söyledi.

“Yönetmelik sadece yeni üretilen araçlar için geçerli olmalı”

Yeni çıkan yönetmeliğe göre dönüştürülmesi istenen taşıtların bu süreçte başka sıkıntılar da yaşayacağını aktaran Turgay Gül, yönetmelik üzerinde güncelleme yapılması gerektiğinin altını çizdi. Gül, “Yönetmelik üzerinde bir güncelleme ve yeni bir çalışma yapılması kesinlikle gerekiyor. Sensör konusunda özellikle gerekiyor. Sonuçta sensör için kablolarla ekrana bağlı bir sistem kuruyorsunuz. Bu sistemin çalışıp çalışmadığının her gün kontrol edilmesi lazım. Bunu da yine şoför kontrol edecek. İnsanın içinde olduğu sistemler ön plana çıkarılmalı, özellikle sensör konusunda. Çünkü sensör dediğimiz, koltuğa konan bir kabloyla bir ekipmana bağlanmış, ağırlık ve ısıyla çözüme getirilen bir şey. Bu sensörlerin bozulmayacağı, sıkıntı yaşanmayacağını bilemeyiz”dedi.

Konuyla alakalı yaşanan bir diğer sıkıntının ise, mevcut araçların üzerine elektrik kablolarıyla ilgili eklemeler yapıldığında araçların Kasko güvencesinden çıkarıldığını aktaran İSTAB Başkanı, bu durumla alakalı Sanayi ve Bilişim Bakanlığına yazı yazdıklarını da paylaştı. “Dernek olarak bundan 4 ay önce Sanayi ve Bilişim Bakanlığına yazı yazdık. “Türkiye genelinde akredite edilmiş, TSE tarafından onaylanmış, bunları takabilecek firmaların listesini bize iletiniz” dedik. Düşünsenize ortalıkta 100 bin civarında araç var ve bu sensörleri mahalle aralarında bir yerlere taktıracaklar. Bir şekilde bu olacak.” Şeklinde açıklama yapan Gül, bunun ise daha farklı sorunlara yol açacağını söyledi.   

Hükümetten ÖTV desteği geldi

Turgay Gül, yaşanan ekonomik süreçte mazota gelen zam ile beraber devletin bu zamları ÖTV indirimiyle dengelemeye çalıştığını belirtti. Sektörün ana giderlerinden birinin akaryakıt olduğunu aktaran Gül, akaryakıt fiyatlarının yükselmesinin sektöre direkt olarak etki ettiğinin altını çizdi.

11 kalem üzerinden yaptıkları değerlendirme sonucunda yüzde 26 zam istediklerini belirten  Gül şu açıklamalarda bulundu: “Akaryakıt fiyatı, lastik fiyatı , araç bandrol, onarım, parça değişikliği, çalıştırılan personel ücretleri, araç satın alma maliyetleri, motorlu taşıtlar vergisi, muayene, sigortalar, kasko ve araç alım bedelleri hesaplandığında talep ettiğimiz zam gayet makul görünüyor.” dedi.

“Yüzde 26’nın altındaki tüm rakamlar bizi hayal kırıklığına uğratır”

Bireysel taşımacı dediğimiz araç sahiplerinin yaşanılan zorluklar sebebiyle piyasadan çekilmesiyle beraber firmalarında araç sıkıntısı yaşadığını aktaran İSTAB Başkanı, “Biz yüzde 26 istiyoruz. Bunun altındaki tüm rakamlar bizi hayal kırıklığına uğratır. Özel okullardan bazıları başladı. Sektörden duyumlar alıyoruz. İki hafta öncesi olmasına rağmen okulların çoğu araç eksiği ile işe başladı. Şuan ayın 17’sinde kullanılacak araçlar destekli olarak yapılıyor. Ayın 17’sinde sektör adına çok farklı durumlar meydana gelebilir. Devamlı olarak telefonlar geliyor, sahadan esnaf arkadaşlarımız arıyor. Şu son iki üç haftada aracını satılığa çıkarttığını söyleyen o kadar çok telefon alıyoruz ki, biz şuan da planlama yapıyoruz. Sözleşmeler yapıyoruz, çalışacak arkadaşlara bakıyoruz ve inanın ciddi manada bir azalma var. “ şeklinde konuştu.

“Hizmet kalitesi üzerinden rekabet yapılmalı”

Sektörde yaşanan ikinci büyük sıkıntı ise, esnafların piyasadan çekilmesiyle beraber firmaların işleri öz mallarıyla gerçekleştirmeye çalışmaları. Öz mallarla iş yapılmasının ise maliyetleri yükselttiğini anlatan Turgay Gül, “Öz mal almak sermaye koymaktır. Ve ortaya koyduğunuz öz mal para kazanmadığı takdirde siz, kendi sermayenizi eritiyorsunuz demektir. Geldiğimiz noktada artık şirketlerin öz mal alma durumu da minimuma indi diyemem, bitti. Şuan ki Türkiye gerçeğinde, üst segment araçlar 230 bin lirayken, faizlerle birlikte alınması zorlaştı”dedi.

İSTAB Başkanı Turgay Gül, son olarak sektör esnafına şu tavsiyelerde bulundu: “Şirketlerin küçülmesi lazım. Olması gereken bu. Şirketlerin gerçekten para kazandığı işleri yapması lazım. Şuan da mevcut sistemdeki işler, mevcutta bulunan bütün firmalara yeter. Rekabet olmalı, fakat hizmet kalitesi üzerinden rekabet olmalı. Fiyat üzerinden rekabet yapılan tüm işlerde tüm Türkiye de ciddi sorunlar var. Sizler de biliyorsunuz. Bizim sektörde rekabeti artık farklı bir boyuta çıkarmamız lazım”şeklinde konuştu.