İhracatta artan performansı ile dikkatleri üzerine çeken kimya sektörü, 2019 yılında 3 milyar dolar üzerinde ihracat yapan sektörler arasında yüzde 18,54’lük büyüme ile Türkiye’nin ihracatta en fazla büyüyen sektörü olmayı başardı.

Tüm sektörler arasında en fazla ülkeye ihracat yapan lokomotif sektör olarak da bir adım öne çıkan kimya sektörü, Kasım ayında 208 ülke ve bölgeye yaptığı ihracatla bu alanda birinci oldu. Sektörün 2019 yılı miktar bazında ihracatı ise yüzde 35,83 artışla 26 milyon 539 Bin ton olarak gerçekleşti. Kimya sektörün en çok ihracat gerçekleştirdiği ülkelerden İspanya, 1 milyar 62 milyon dolar ihracat ile ilk sırada yer alırken, Hollanda 1 milyar 32 milyon dolar ihracat ile ikinci, Irak ise 1 milyar 12 milyon dolarlık ihracatla üçüncü sırada yer aldı.

Türkiye’nin ekonomisine ve ihracatına büyük katkı sağlayan kimya sektörü adına, 2019 yılını değerlendirmek ve gelecek dönem hedeflerini paylaşmak amacıyla İKMİB tarafından düzenlenen basın toplantısı, İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) Genel Sekreteri Dr. S. Armağan Vurdu ve İMMİB Genel Sekreter Yardımcısı Coşkun Kırlıoğlu’nun katılımıyla gerçekleştirildi.

Toplantıda kimya sektörünün yıl sonu ihracatını değerlendiren İKMİB Yönetim Kurulu Başkanı Adil Pelister, “Kimya sektörü ihracatımız 2019 yılında tarihi rekor kırdı. 20 milyar dolarlık hedefimizi aşarak 20,6 milyar dolarlık ihracatla büyük bir başarıya imza attık. Ayrıca 2019 yılında 3 milyar doların üzerinde ihracat yapan sektörler arasında yüzde 18,54’lük büyüme ile Türkiye’nin ihracatta en hızlı büyüyen sektörü olduk. Sektörümüzün 2019 yılı miktar bazında ihracatı ise yüzde 35,83 artışla 26 milyon 539 bin ton olarak gerçekleşti. 2019 yılı Ekim ayında gerçekleştirdiğimiz 1,94 milyar dolarlık ihracatla ise aylık bazdaki ihracat rekorumuzu kırdık. 2019 yılı boyunca, her ay üst üste Türkiye’nin en çok ihracat yapan ikinci sektörü olarak, kalıcı ikincilik hedefimizi de gerçekleştirdik. Kimya sektörü olarak, Türkiye’nin toplam ihracatından yüzde 11,44’lük bir pay alarak, ülkemize ciddi bir katma değer sağladık. 2020 yılında da öncelikle Türkiye’nin en çok ihracat gerçekleştiren ikinci sektörü konumumuzu koruyarak, Türkiye’nin ihracatına ve büyümesine yaptığımız katkıyı artırmayı hedefliyoruz. Bununla birlikte alt sektörlerimize yönelik çıkaracağımız yol haritaları doğrultusunda faaliyetlerimizi daha geniş kapsamlı gerçekleştirmeyi planlıyoruz” dedi.

“Kimya, büyüme potansiyeli yüksek ve stratejik bir sektör”

Kimya sektörünün, her geçen yıl öneminin daha da arttığını ve büyüme potansiyelinin yüksek, stratejik bir sektör olduğunu vurgulayan Pelister, “Kimya sektörü, 2019 yılında açıklanan İhracat Ana Planı’nda, 11. Kalkınma Planı’nda ve Yeni Ekonomi Planı’nda öncelikli 5 hedef sektör arasında yer alıyor. Biz de İKMİB olarak plastikten, boyaya, kozmetikten ilaca, kauçuktan, organik ve anorganik kimyasallara kadar 16 alt sektörümüzle birlikte Türk kimya sektörünü dünyanın dört bir yanında başarıyla temsil ediyoruz. Bu kapsamda, 2019 yılı boyunca yaklaşık 500 ihracatçı firmamızın katıldığı 14 milli katılım fuar organizasyonu, 11 yurt dışı fuar ziyareti, 4 info stand organizasyonu, 5 sektörel ticaret heyeti, 12 alım heyeti, 4 TTG (Türkiye Tanıtım Grubu) projesi, 3 seminer, devam eden 7 uluslararası rekabetçiliği geliştirme projeleri (URGE) kapsamında 3 URGE heyeti ve 3 URGE eğitimi ve farklı sektörlere ilişkin 6 çalıştay gerçekleştirdik. Bununla birlikte, 8. Ar-Ge Proje Pazarı etkinliğimizi, İKMİB İhracatın Yıldızları Ödül Töreni’mizin dördüncüsünü ve endüstriyel tasarım yarışmasını gerçekleştirdik” dedi.

“İhracatçılarımızın önündeki engelleri kaldırıyoruz”

Farklı alanlardaki STK’lar ile çok sayıda iş birliği yaptıklarını söyleyen Pelister, 2020 yılında  ise kimya alt sektörlerinin ihracatını artıracak yeni aksiyonlar alacaklarını belirterek, “İKMİB olarak, üyelerimizin ihracatına katkıda bulunmak amacıyla ihracatçılarımızın bir dizi sorunlar yaşadığı yurt dışı numune gönderimleri için Türk Hava Yolları Havacılık Akademisi ve UPS ile önemli bir iş birliğine imza attık. İş birliğimiz kapsamında, İKMİB üyelerimiz, Türk Hava Yolları Havacılık Akademisi’nin Tehlikeli Maddeler Kuralları (DGR/Kategori 1,2,3,6) Eğitimi’ni (IATA sertifikası) alarak ve UPS’in sunduğu avantajlı fiyatlardan yararlanarak numune gönderimlerini gerçekleştirebilecek.

Bununla birlikte İKMİB Yönetim Kurulu olarak göreve geldiğimiz günden beri, vaatlerimizden biri olan yeşil pasaport alma limitlerinin düşürülmesi ve kullanım süresinin 2 yıldan 4 yıla çıkarılması konusunda özel bir çaba içerisinde, hükümetimiz nezdinde girişimlerde bulunduk, yönetimimizle beraber çalışma içinde olduk ve ihracatçılarımıza verdiğimiz sözleri takip ettik. Yeşil pasaport alabilmek için ihracatçıların gerçekleştirmesi gereken 1 milyon dolarlık limit 500 bin dolara indirildi. Yeşil pasaport kullanım süreleri 2 yıldan 4 yıla çıkarıldı. Böylece ihracatçımızın önündeki engellerden biri daha kalkmış oldu. 2019 yılında yeşil pasaport alma koşullarını sağlayan 719 üye firmamızın başvuru işlemlerini gerçekleştirdik. 2020 yılında bu rakamı iki katına çıkarmak için çabalayacağız” şeklinde konuştu.

“Kimya algısını değiştirmek istiyoruz”

Bu yıl önem verdikleri konuların başında, kimya algısının değiştirilmesi gerektiğine dikkat çeken Pelister, “Sektörümüzün ithalatı TÜİK verilerine göre, 2019 yılı 11 aylık dönemde yaklaşık 68,57 milyar dolar olmakla birlikte bunun yaklaşık 25 milyar dolarlık kısmı ısınma ve enerji için kullanılıyor. Geri kalan kısmı da diğer sektörlere yarı mamul veya hammadde olarak veriliyor. Dolayısıyla kimya sektörümüzün bu yanlış algısını değiştirmemiz gerekiyor.  Bir diğer önemli konumuz, döngüsel ekonomide önemli bir rolü olan geri dönüşüm ve atık konusu. Geri dönüşümün hem çevreye olumlu bir etkisi olacağına hem de dışa bağımlılığı azaltmaya faydası olacağına inanıyoruz. Kimya sektörümüzün ülkemize sağladığı katma değerin artarak devamını sağlamak, kimyanın stratejik önemini doğru bir şekilde anlatmak ve Türk kimya sektörünün dünya ticaretinden aldığı payı yükseltmek için çalışmalarımıza devam edeceğiz” dedi.

Kimyaya değer katacak yeni projeler yolda

Tasarım, inovasyon, dijitalleşme, Ar-Ge odaklı çalışmalar ve Ur-Ge projelerine destek sağlamaya önem verdiklerini dile getiren Pelister, “Bütün alt sektörlerimize hitap edecek ve gelişimine katkı sunacak yeni bir Kimya Teknoloji Merkezi kurmak istiyoruz. Bununla birlikte bu yıl ülkemizde yapılması planlanan Uluslararası Kimya Olimpiyatları’nda önemli bir görev üstleneceğiz. Ayrıca, geçtiğimiz Aralık ayında Başkanı seçildiğim Kimya Sektör Platformu (KSP) olarak, yıl içinde sektörümüzün tüm paydaşlarını bir araya getirecek Kimya Zirvesi’ni de gerçekleştirmeyi hedefliyoruz.

İKMİB olarak, 2020 yılında gerçekleştirmeyi planladığımız Birleşik Arap Emirlikleri, Almanya, İtalya, ABD, Panama, Çin-Hongkong, Çin, Hollanda, S.Arabistan ve G.Afrika olmak üzere 10 ülkede 17 milli katılım organizasyonu, 5 sektörel ticaret heyeti, 7 alım heyeti, çalıştaylar, Ar-Ge Proje Pazarı etkinliği, ödül töreni, Türkiye Tanıtım Grubu (TTG) proje faaliyetleri, fuar ziyaretleri, 5 URGE heyeti organizasyonları ile farklı eğitim, iş birlikleri ve projelerimizle ihracatçılarımızı desteklemeye devam edeceğiz.

Güney Amerika bölgesi, Sahraaltı Afika, Doğu Asya ve Orta Asya ülkeleri bizim için önemli. Doğu Asya’da öne çıkan Çin, ülkemizin öncelikli hedef ülkelerinden biri. Bu yıl 3’üncüsü gerçekleştirilecek Çin Uluslararası İthalat Fuarı’nın ve Chinaplas fuarının milli katılım organizasyonunu yapacağız. Çin Uluslararası İthalat Fuarı için Ocak ayının sonuna kadar firmalarımızın başvurularını almaya devam edeceğiz. Bununla birlikte ülkemizin ABD ile 100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefi kapsamında kimya sektörümüz öncelikli sektörler arasında öne çıkıyor. Eylül ayında ülkemizi ziyaret eden ABD Ticaret Bakanı Wilbur L. Ross ile ABD ve Türkiye arasındaki kimya sektörü ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkarılması konusunda özel bir görüşme gerçekleştirmiştik. ABD’den en önemli ithal kalemlerimizden olan ilaç sanayinde yeni nesil ilaç üretimini ülkemizde gerçekleştirmeleri halinde Türkiye’den yakın coğrafya başta olmak üzere istenilen her yere rahatlıkla ihracat yapabileceğimizi belirttik. Bunun yanı sıra kaya gazından elde edilen etilen ve türevleri için birlikte sanayi girişimlerine açık olduğumuzu söyledik. ABD’de bu yıl mutfak eşyaları sektöründe The Inspired Home Show, ambalaj/mutfak eşyaları sektöründe NRA ve medikal-ilaç-sağlık turizmi sektöründe FIME milli katılım organizasyonlarını yapmayı planlıyoruz” açıklamasını yaptı.

Kimya ihracatının 2023 hedefi 30 milyar dolar

2020 yılında 22 milyar doların üstünde kimya sektörü ihracatı gerçekleştirmeyi hedeflediklerini kaydeden Pelister, “Ülkemizin 2023 hedefleri kapsamında, 226,6 milyar dolarlık ihracat hedefi içinde ise sektörümüzün ihracatını 30 milyar dolara çıkarmayı ve yüzde 13’lük bir pay almayı hedefliyoruz. Hedeflediğimiz ihracat rakamına ulaşabilmek için ihracatçı firmalarımızın finansmana erişiminin kolaylaştırılması, kimya sektörünün dijital dönüşümünün sağlanması, enerji maliyetleri ve ÖTV, konteyner hatlarının oluşturulması, fuar katılım destek oranlarının arttırılması, petrokimya tesisi yatırımlarının yapılması konularında sanayicilerimize destek olunmasıyla ilgili Ticaret Bakanlığımız başta olmak üzere ilgili Bakanlıklara taleplerimizi iletiyor ve görüşmelerde bulunuyoruz.

2018 yılında açılan, petrokimya alanında faaliyet gösteren Star Rafineri tesisinin kimya ihracatı bakımından sektörümüze önemli bir katkısı oldu. Sektörümüze yönelik yapılan yatırımların faaliyete geçmesiyle kimya ihracatımız da olumlu etkileniyor. 6 tane daha petrokimya alanında faaliyet gösteren tesise ihtiyacımız var. Petrokimya ve ilaç alanında yatırımların başlamasını bekliyoruz. Bununla birlikte, Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi konusunda yapılan çalışmaların en kısa zamanda sonuca ulaşması ihracatçılarımız açısından büyük önem taşıyor. Kimya ihracatçıları olarak ülkemizin kalkınmasına ve büyümesine katkı sağlamaya devam edeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.

2019 yılında en fazla ihracat yapılan ülke İspanya oldu

Kimyevi maddeler ve mamulleri sektör ihracatının 2019 yılı ülkeler itibariyle dağılımı incelendiğinde en çok ihracat yapılan ülkeler arasında İspanya 1 milyar 62 milyon dolar ihracat ile ilk sırada yer alırken, Hollanda 1 milyar 32 milyon dolar ihracat ile ikinci, Irak 1 milyar 12 milyon dolar ihracat ile üçüncü sırada yer aldı. Irak’ı, İtalya, Mısır, Almanya ABD, Yunanistan, İngiltere ve Malta ilk onda takip etti.

AB ülkeleri 2019 yılında kimya sektörü ihracatında ilk sırada yer aldı

2019 yılında kimya sektör ihracatının en fazla gerçekleştirildiği ülke grupları arasında Avrupa Birliği 8,51 milyar dolar ihracat ve yüzde 27,24 artışla ilk sırada yer alırken, Yakın ve Orta Doğu Asya Ülkeleri 3,9 milyar dolar ihracat ve yüzde 24,56 artış ile ikinci, Diğer Avrupa Ülkeleri 2,66 milyar dolar ihracat ve yüzde 17,16 artış ile üçüncü, Kuzey Afrika Ülkeleri 1,85 milyar dolar ihracat ve yüzde 7,78 artış ile dördüncü ve Diğer Asya Ülkeleri 1,36 milyar dolar ihracat ve yüzde 1,12 azalış ile beşinci sırada yer aldı.

En fazla “plastikler ve mamulleri” ihracatı yapıldı

Kimyevi maddeler ve mamulleri sektörünün 2019 yılı ürün grubu ihracatında “plastikler ve mamulleri” ürün grubu yüzde 4,12 artış ve 6,12 milyar dolarlık ihracat ile ilk sırada yer aldı ve toplam sektör ihracatı içinde yüzde 29,67’lik bir paya sahip oldu. Bu ürün grubunu yüzde 85,78’lik artış, 6,08 milyar dolar ihracat ve yüzde 29,46 payla “mineral yakıtlar, mineral yağlar ve ürünler” grubu ve yüzde 0,91 artış, 1,82 milyar dolar ihracat ve yüzde 8,82 payla “anorganik kimyasallar” ürün grubu izledi. Sonrasında en çok ihraç edilen diğer ürün grupları ise sırasıyla “kauçuk, kauçuk eşya”, “uçucu yağlar, kozmetikler ve sabun”, “eczacılık ürünleri” grupları oldu.

2019 aylık bazda kimya ihracatı

2019 yılı en fazla kimya ihracatı yapılan ülkeler

2019 yılı kimya sektörü ihracatında alt sektörler