Dünyanın gözü Türkiye’nin “doğal” gazında!

Dünyada çevreci ve ekonomik yönden faydalı olan CNG’nin önemini vurgulayan ODİDER Başkan Yardımcısı ve aynı zamanda Clean Energy Sales Türkiye Temsilcisi Can Cangır, CNG’nin ülkemizde yaygın olarak kullanılmasıyla birlikte ülke ekonomisine ve yaşam kalitesine çok önemli katkılar sağlayacağını yönünde görüş ve önerilerini paylaştı.

Dünyada birçok araçta kullanılan sıvı yakıt mazot, benzin ve LPG iken gaz da ise doğalgaz yani CNG olarak ifade ediliyor. Sıvı akaryakıtların varil fiyatlarına son zamanlarda gelen zamlar ülkelerin ekonomilerine ve yaşam standartlarına çok ciddi darbeler vuruyor. Aynı zamanda mazot ve benzin petrolden üretiliyor ve sondajlardan artık eskisi kadar verim alınamıyor. Firmalar dünyanın farklı yerlerinde yeni rafineriler kurmak üzere başvurular yapıyor ama sonuç alınamıyor. Alternatif ve ekonomik olmasından dolayı dünyanın gözü doğal kaynak olarak çıkartılan Doğalgaz’da. Çıkarılması ve işlenmesi diğer sıvı yakıtlara nazaran daha kolay olan Doğalgaz’ın Rusya’dan sonraki anavatanı ABD diyebiliriz. Türkiye’nin ise Doğalgaz rezervi açısından tam bir cennet konumda olduğunun farkında olan yabancı yatırımcılar şimdiden başvurulara başladı. Sıkıştırılmış gaz olan CNG; Boru hatlarında bulunan değişik basınçlardaki doğalgazın CNG kompresörleriyle 200-250 bar sıkıştırılarak araçlara dolumu yapılan gazdır. CNG bugün dünyada Otomobiller, Şehir içi ve Şehirlerarası otobüsler, Şehiriçi taşıma araçları, Ağır vasıtalar, Araç filoları, kamu ve özel sektördeki tüm araçlarda kullanılabiliyor. Şu anda Türkiye’de ise bu yakıttan faydalanabilmek için alt yapı yetersiz. ODİDER ise bu yakıtın Türkiye’de yaygınlaşması için gayret sarf ediyor. Araç çok, Petrol az

Petrol rezervlerinin azalması, araç sayılarının artması ülkeler arasında petrol krizine de yol açabiliyor. Konuya yönelik söyleşi yaptığımız Oto Doğalgaz İstasyonları Derneği (ODİDER) Başkan Yardımcısı Can Cangır “Dünyada 89 milyon varil rafinaj kapasitesi var” diyerek söze başlıyor. Cangır “Biz şu anda dünyada 89 milyon varil günlük rafinaj kapasitesi ile üretilen yakıtı araçlarda kullanıyoruz. Bu 89 milyon varilin rafinaj kapasitesinin tamamını dünya kullanıyor. Yani ek kapasite yok. Petrol bulsak bile daha fazla benzin ya da mazot üretme imkânımız yok. Rafineri kurmak için zor izin alınıyor. İzinler alınsa dahi 500 bin varil civarına bir rafineri kurmak için milyarlarca dolar yatırım yapıyorsunuz. Yani siz 89 milyon varillik bir kapasiteye bir yeni rafineri kurmakla 300-400 bin varil ekleyebiliyorsunuz” dedi. Özellikle Çin ve Hindistan gibi nüfusu yüksek olan ülkelerin hızlı gelişmesiyle birlikte araç kapasitelerinin de artacağını söyleyen Cangır “30 yıl önce Türkiye’de çok araç yoktu. O zamandan bu zamana baktığımızda araç sayısında ciddi bir fark var. Çin ve Hindistan’ın ekonomileri hareketlenmeye başladı ve çok büyük nüfusları var. Orada da büyük araç kullanımları olunca petrol ürünlerine talep artacak. Hatta petrol fiyatlarındaki artışlarla bunu hissetmeye başladık. Tüketim artığında bu direkt pompaya yansıyacaktır” diyerek ülkelerin gelişimiyle beraber farklı enerji kaynaklarına yöneldiklerini, en önemli kaynağında Doğalgaz olduğunu vurguladı. Dünya doğalgaz cenneti

5 yıl öncesinde petrol fiyatlarıyla doğalgaz fiyatlarının birbirine yakın seyrettiğini belirten Oto Doğalgaz İstasyonları Derneği (ODİDER) Başkan Yardımcısı Can Cangır dünya genelinde yoğun miktarda Doğalgaz olduğunu belirterek birkaç yıl önce Rusya’nın doğalgaz rezervinde lider olduğunu, şu anda ise en büyük kaynağın ABD’de olduğunu ifade etti. ABD’deki Doğalgazın keşfini Cangır şu şekilde anlattı: “Son 60 yıl içinde dünyada savaşlar oldu krizler yaşandı bütün bu zaman ekseninde doğalgaz fiyatları ile petrol fiyatları hep birlikte belli bir bandın içinde hareket etmiş. Yani petrol fiyatları yükseldiği zaman, doğalgaz fiyatları da onunla birlikte aşağı yukarı paralel bir şekilde yükseldi. Petrol o dönemde doğalgazın 6 katı fiyatıyla borsalarda işlem görmüş ve şu anda dünyadaki bu makas 28-29 katı fiyatına çıktı. 60 yıl boyunca dünyadaki bütün bu savaşlara, krizlere rağmen kırılmayan bu ilişki 5 yıl evvel kırıldı. Çünkü 5 yıl evvel yeni bir teknolojiyle kaya gazı denilen doğalgazın yer altındaki kayaların içinden emilerek çıkarılabileceğini Amerikalı petrol uzmanları keşfetti ve yeni bir teknoloji ürettiler. Sonucunda da üretime geçilerek çıkartılabileceği ispatlandı. Bu doğalgazı 5 yıl öncesine kadar dünyada kimsenin erişemediği doğalgaz rezervi artık erişilebilir bir kaynak haline geldi. Bu durumun dünyadaki enerji piyasasını çok uzun bir süre etkileyeceği ortadadır.” Amerika doğalgaz kullanımında lider
Kaya gazının oluşumuyla birlikte ABD’nin dış politikası değişirken eskiden 8-9 yıllık doğalgaz kapasitesi olan ülkede yeni keşifle birlikte 100 yıldan fazla kullanılabilecek bir enerji kaynağına sahip olduğu ortaya çıktı. Amerika’nın 89 milyon varillik kapasitenin yüzde 25’ini tek başına kullandığını ifade eden Cangır “ABD bu kadar dünya kaynağını kendi yaşam standardını, kendi ekonomisini ayakta tutmak için talep ediyor. Ama şimdi kendisi 5 yıl önce bu kaynağa sahip olduğunu fark edince petrole olan bağımlılığından kurtulabileceğini anladı ve şu anda Amerika’da bütün TIR’lar doğalgaza dönüşüyor. 600 civarında TIR garajına şu anda doğalgaz istasyonu kuruluyor” şeklinde yorumladı. Doğalgaza dönüşümün birçok ülkede başladığını söyleyen Cangır Amerika’nın bu konuda lider olduğunu özellikle vurgularken Avrupa’da ise bu konunun biraz daha yavaş hareket ettiğini sözlerine ekledi. Amerika’daki piyasaların Doğalgaz alım-satımı konusunda serbest hareket ettiklerini, ama Avrupa’da bu işin karşılıklı anlaşmalar yoluyla uzun vadeli sözleşmeler imzalanarak yapıldığını belirten Can Cangır Avrupa’da doğalgazın serbest piyasasının olmadığını söylerken Türkiye’de de sistemin Avrupa’daki gibi işlediğini de ifade etti. “Türkiye’de ciddi miktarda doğalgaz var”
Dünya’nın birçok yerinde kaya gazının var olduğunu belirten ve Türkiye’de de çıkartılmamış kaya gazının da var olduğunu söyleyen Cangır “Enerjide kimse kimseye muhtaç olmayabilir. Her hükümet kendi ülkesinde yeni teknolojileri kullanarak o doğalgazı çıkartabilirse dışarıya bağımlılık azaltılacak. Türkiye’de de çok ciddi oranda kaya gazı olduğu konusunda tespitler var. Buda son 1-2 yıl içinde ortaya çıkan bir hadise. Yaptığım araştırmalar sonucunda Türkiye’deki rezervin kullanılabileceği tahmini süre 10-12 yıl. Türkiye kendi doğalgaz kaynaklarını geliştirdiği takdirde uzun yıllar boyunca hiç kimseden neredeyse doğalgaz alımlarını asgariye indirerek bağımlılığını azaltacak. Bunu tespit eden yabancı ülkelerin uzmanları şimdi Türkiye’de araştırmalarını yaparak bu kaynağı geliştirmek için stratejilerini belirliyor” diyerek Türkiye’de doğalgaz araması yapmak için görüşmelerin başladığını da sözlerine ekledi. Californiya’da çocuk servisleri doğalgazlı

Enerji sektöründe oluşan fiyat zamlarının doğalgaza da yansımasının ise devletin vergi politikalarıyla alakalı olduğunu söyleyen Cangır “Sonuçta benzin ve mazot fiyatları yükselmeye devam edecek bunun kaçarı yok. Türkiye’nin doğalgaz stoku varsa bir kere kendi kaynağını kullanmak isteyecek. Çünkü maliyeti düşük ve doğalgazın fiyatı petrol fiyatının yarısı. Doğalgazdaki fiyatı devlet şu anda mazottan aldığı kadar yükseltse dahi fiyatı her halükarda petrolden daha ucuz olacak. Ayrıca Aracın bakım maliyetleri azalıyor, çevre konusunda çok önemli bir kazanç var, yakıt maliyetlerinde faydalı. Şu anda Californiya’daki bütün çocuk servislerine doğalgazlı olma şartı konuldu. Çünkü daha güvenli bir yakıt” ifadesini kullanarak Türkiye’de doğalgaz kullanımının ulaşım sektöründe devlet tarafından teşvik edilmesi gerektiğini özellikle vurguladı. Oya KAYA www.tasimacilar.com 11.04.2012 / 16:25