UND tarafından hazırlanan rehber COVID-19 salgının kontrol altına alınması amacıyla ulusal düzeyde sürdürülen çalışmalar kapsamında Sağlık Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından Mart 2020 tarihinden itibaren Türkiye uluslararası karayolu yük taşımacılığı sektörüne yönelik olarak yayımlanmış olan genelge, talimat ve yazılar doğrultusunda hayata geçirilen uygulamalara ilişkin özet bilgiler içermektedir. 

SINIR GEÇİŞ İŞLEMLERİNDEKİ SON DURUM

COVID-19 salgınına karşı alınan tedbirler kapsamında ülkemiz ticaretinin gerçekleştirildiği kara ve ro-ro sınır kapılarımızdan TIR araçlarının giriş ve çıkışlara getirilen kısıtlamalar, uluslararası yük taşımacılığı operasyonlarının aksamasına yol açarken, zorunlu güzergah değişiklikleri ve yurtdışında sınır geçişlerine getirilen ek kontroller nedeniyle uzun bekleme ve teslimatta gecikmelere maruz kalan taşımacılarımızın performansı olumsuz etkilenmiştir.

- 23 Şubat 2020 tarihinde Türkiye’nin İran ile olan sınır kapıları geçici olarak kapatılmıştır. İran
tarafında kalan Türk araçları ve sürücülerinin Türkiye’ye girişleri tamamlandıktan sonra, İranTürkiye sınırından araç geçişleri tamamen durmuştur.

- 29 Şubat 2020 tarihinde, Türkiye ile Irak arasındaki sınır kapıları, Sağlık Bakanlığı’nın emriyle ikinci bir emre kadar kapatılmıştır. Alınan bu tedbir sonrasında Irak’a açılan sınır kapılarımızdan, sadece daha önce çıkış yapmış Türk vatandaşlarının ve araçlarının girişine izin verilmesi, Türk vatandaşlarının çıkışı ve Irak veya üçüncü ülke vatandaşlarının girişleri yasaklanmıştır.

- İran güzergahı kapalı olduğundan, Gürcistan ve Azerbaycan’a açılan sınır kapılarımızdan yapılan
taşımalar yoğunluk nedeniyle aksamalarla devam etmektedir.

- Habur sınır kapısında yaşanan bu durum nedeniyle olağanüstü bir yoğunluk meydana gelmiş
olup, çözüme yönelik gerekli düzenlemeler ve ikinci bir duyuru yapılana kadar, Irak’a yurt
içinden ve yurt dışından yükleme yapılmaması, yüklenmiş araçların da kapıya
yönlendirilmemesi konusunda sektör firmaları uyarılmıştır. 1 Mart 2020 tarihinde, Sağlık
Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığının onayladığı yeni süreç kapsamında Irak’a Habur Sınır Kapısı
üzerinden gerçekleştirilen taşımalar, belirlenen tampon bölgede sürücü veya römork
değişikliği ile taşımaları gerçekleştirilebilmektedir (Sürücülere Maske takma zorunluluğu
getirilmiştir).

- COVID-19 salgını kapsamında alınan sağlık tedbirleri kapsamında 19 Mart 2020 tarihinde
Yunanistan'a açılan Pazarkule, İpsala kara hudut ve Uzunköprü demir yolu hudut kapıları ile
Bulgaristan'a açılan Dereköy, Hamzabeyli ve Kapıkule kara hudut kapılarından yolcu giriş-çıkışı
yasaklanmış; bu sınır kapılarından giren Türk sürücüler için 14-gün zorunlu karantina
uygulaması getirilmiştir.

- İtalya ve Fransa’ya Ro-Ro ile gerçekleştirilen sefer sayıları, bu ülkelerde alınan sağlık tedbirleri nedeniyle düşürülmekte ve seferlerde sık ertelemeler vuku bulmaktadır.

- Türkiye’deki Schengen ülke konsolosluklarının büyük çoğunluğunun kapatılmış olması
nedeniyle, sürücülerin vize başvuruları artık kabul edilmemekte, vize temin edilememektedir.

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI'NDAN ULUSLARARASI YÜK TAŞIMACILIĞINA İLİŞKİN GENELGE

İçişleri Bakanlığı, İller İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 9 Nisan 2020 tarihinde yayınlanan genelge
kapsamında, uluslararası ticaret amacıyla İran ve Irak Sınır Kapılarından giriş çıkışlar hariç olmak üzere (anılan kapılardan geri alınmamak kaydıyla sadece yabancı uyruklu tır şoförleri çıkış yapabilecektir) ülkemizden transit geçecek araç ve şoförler ile ülkemize giriş/çıkış yapacak araç ve şoförlere belirtilen şartların sağlanması halinde geçiş izni verilecektir. 

TÜRKİYE'DEN TRANSİT GEÇECEK ARAÇLAR VE ŞOFÖRLER

1. Koronavirüsle mücadele kapsamında araç şoförünün sağlık kontrolü sağlık birimlerince yapılacak ve bahse konu hastalığa ilişkin semptomların görüldüğü kişi/kişilere geçiş izni verilmeyecektir.

2. Giriş yapan araçlar dezenfeksiyon işlemine tabi tutulacaktır.

3. Şoförlerin yurt içindeki molalarında ve diğer insanlarla temas halinde olabilecekleri her noktada
maske takmaları, araçlarında yeterli miktarda maske, dezenfektan, uzun süre yetecek gıda malzemesibulundurmaları sağlanacaktır.

4. Gümrük idarelerince transit geçecek araçların geçecekleri güzergâhlar ve mola yerleri belirlenecek ve transit geçecek tüm araçların “araç takip sistemi” üzerinden takip edilmesi suretiyle en uzak sınır kapısından 36 saat, diğer sınır kapılarından 24 saat içinde ayrılmaları sağlanacaktır. (Bu süreler; yol durumu, hava şartları, çıkış yapılacak gümrük idaresindeki yoğunluk durumu vb. hususlar dikkate alınarak ilgili gümrük idaresince 48 saate kadar uzatılabilecektir).

5. Gümrük idarelerince belirlenecek mola yerlerinde ilgili Valilik/Kaymakamlıklarca gerekli sağlık ve
güvenlik tedbirleri alınacaktır.

6. Türkiye içine transit geçecek şoförlerden zaruri haller dışında duraklama, bekleme yapmayacaklarına ilişkin İçişleri Bakanlığı birimlerince giriş kapılarında bir taahhütname alınacak, bu taahhütname ile şoför, yükümlülükleri ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde kendisine Umumi Hıfzıssıhha Kanunu uyarınca ceza uygulanacağı hususunda bilgilendirilecektir.

7. Giriş izni verilmeden önce araçların ülkemizden geçerek çıkış yapacağı ülke tarafından kabul
edileceği hususunda emin olunacak, araçların ülkemizden çıkması halinde giriş yapacağı ülke tarafından kabul edilmemesi halinde ise bu araçların girişi onaylanmayacaktır.

TÜRKİYE'YE GİRİŞ YAPACAK ŞOFÖRLER

1. Koronavirüs kapsamında araç şoförünün sağlık kontrolü sağlık birimlerince yapılacak ve bahse konu hastalığa ilişkin semptomların görüldüğü kişi/kişilere geçiş izni verilemeyecektir.

2. Giriş yapan araçlar dezenfeksiyon işlemine tabi tutulacaktır.

3. Şoförlere yurt içindeki mola yerlerinde ve diğer insanlarla temas halinde olabilecekleri her noktada

maske takmaları, araçlarında yeterli miktarda maske, dezenfektan, uzun süre yetecek gıda malzemesi bulundurmaları gerektiği bildirilecek, ihtiyaç görülmesi halinde mola yerlerinin Devlet tarafından belirlenebileceği ve eskort eşliğinde yolculuk edebilecekleri hususu İçişleri Bakanlığı birimlerince şoförlere tebliğ edilecektir.

a) Şoförlerin Türk uyruklu olması halinde; Sağlık Bakanlığı birimlerince muayene edildikten ve
ikametgâhında 14 günlük ev karantinasını kabul ettiklerini belirten taahhütnameyi imzaladıktan sonra
ülkemize giriş yapmalarına izin verilecek, ikamet ve kimlik bilgileri, gerekli kontrollerin sağlanması için
bulunacağı ilin Sağlık Müdürlüklerine bildirilecektir.

b) Şoförlerin Yabancı uyruklu olması halinde; taşıma işlemlerinin izole alanda şoför değişimi ve/veya
römork/yük değişimi suretiyle yapılması, mümkün olmaması halinde ise 14 günlük karantina süresini
bekledikten sonra ülkeye girişlerine izin verilmesi sağlanacaktır.

c) Gümrük idarelerince; ülkemizde yük bırakacak yabancı şoförlerin geçecekleri güzergâhlar ve azami süreler, yol durumu, hava şartları, gümrük idaresindeki yoğunluk durumu vb. hususlar da göz önünde bulundurularak belirlenecek ve araçların mola güzergâhlarında ilgili Valilik/Kaymakamlıklar tarafından gerekli sağlık ve güvenlik tedbirleri alınacaktır. Anılan yabancı şoförlerden zaruri haller dışında duraklama ve bekleme yapmayacaklarına ilişkin İçişleri Bakanlığı birimlerince bir taahhütname alınacak, bu taahhütname ile şoför, yükümlülükleri ve bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde kendisine Umumi Hıfzıssıhha Kanunu uyarınca ceza uygulanacağı hususunda bilgilendirilecektir.

d) Ülkemiz açısından aciliyet arz eden ilaç, tıbbi malzeme ve gıda maddeleri taşıyan yabancı araçların/şoförlerin girişlerine şoför değişimi veya römork/yük değişimi, yapılması mümkün değilse gerekli sağlık muayenesi/kontrolleri yapılmak ve gerekli koruyucu tedbirleri almak şartı ile 14 günlük karantina süresi beklenmeden izin verilebilecektir.

e) Bulgaristan, Azerbaycan, Nahçıvan ve Gürcistan uyruklu şoförler, belirlenecek izole alanlarda 14
günlük karantina süresini beklemeksizin gerekli sağlık muayenesi yapıldıktan ve araçları dezenfekte
edildikten sonra ülkemize girebilecektir. Bu madde kapsamında Ülkemizde yük bırakacak şoförlere, bu Genelgenin A bölümünün ilgili maddeleri uygulanacak; 4. madde ise gidecekleri güzergâhlar
doğrultusunda uygulanacaktır.

TÜRKİYE'DEN ÇIKIŞ YAPACAK ŞOFÖRLER

1. Türk şoförlerin bu Genelgenin B bölümü 3. maddesi (a) fıkrası uyarınca ev karantinasında kalmaları gereken süreyi tamamlamadıklarının tespit edilmesi çıkışlarına izin verilmeyecektir,

2. Türk uyruklu şoförlerin çıkış kapısına geldiklerinde beraberlerinde maske, dezenfektan malzemeleri, uzun süre yetecek gıda maddesi bulundurmaları istenecek ayrıca şoförlere varış ülkelerinde ve güzergâh boyunca kimseyle temas etmeden, sosyal mesafeyi koruyarak iletişim kurması ve yüklerini boşaltarak vakit kaybetmeden geri dönmeleri konusunda uyarıda bulunulacaktır.

3. Yabancı şoförlerin çıkışlarında, Genelgede belirtilen kurallara uyup uymadığı kontrol edilecek,
kurallara uyulmadığı tespit edilir ise İçişleri Bakanlığının ilgili birimleri tarafından cezai işlem uygulanıp yurda tekrar girişleri engellenecektir.

RORO SEFERLERİNDE UYGULANACAK KURALLAR

1. RoRo taşımacılığı kapsamında, yalnızca römork/konteyner taşıması yapılacak olup, yolcu ve komple araç taşımacılığına izin verilmeyecektir. Liman Mülki İdare Amirinin uygun göreceği zaruri durumlar sebebi ile şoför alınacak olması halinde bu Genelgede belirtilen tüm kuralların yurda giriş ve çıkış esnasında kendileri için de uygulanacağı Liman Mülki İdare Amirliğince şoförlere tebliğ edilecektir,

2. Gemilere binmesi 1. maddeye göre uygun görülen şoförlerin, gemi mürettebatı ve varsa yolcular ile
sosyal izolasyonunun sağlanması zorunluluğu gemi kaptanına ve diğer ilgililere Liman Mülki İdare
Amirliğince tebliğ edilecektir.

3. Ülkemize RoRo seferi ile gelen tırlar şoförlerine teslim edilmeden önce şoför kabini başta olmak üzere araçların dezenfeksiyonu yapılacaktır. Yukarıda belirtilen tedbirlere ilişkin; Vali/Kaymakam ve Sınır Kapısı Mülki İdare Amirleri tarafından sınır kapılarında görevli tüm kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği içinde ve ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli kararların alınarak, çalışmaların ivedilikle planlanması, uygulamada herhangi bir aksaklığa meydan verilmemesi talep edilmektedir. 

YABANCI UYRUKLU ŞOFÖRLERİN KAPIKULE'DE ŞOFÖR/RÖMORK DEĞİŞİKLİĞİNE DAİR
İÇİŞLERİ BAKANLIĞI GENELGESİ

Koronavirüs (Covid19) salgını nedeniyle birçok ülke ile sınır kapılarımızdan geçişler durdurulmuş ve pek çok ülke vatandaşının ülkemize girişi yasaklanmıştır. İçişleri Bakanlığı tarafından çıkarılan genelgelerde; dış ticaretin devam etmesi adına ülkemize giriş çıkış yapması zorunlu olan tır şoförleri başta olmak üzere, ilgili kişilerin giriş çıkışlarında uygulanacak usul ve esasların Sağlık Bakanlığı ile Ticaret Bakanlığının görüşlerine göre belirleneceği bildirilmiştir.

Bu kapsamda, uluslararası ticaretin daha sağlıklı ve hızlı sürdürülebilmesi, ticari açıdan çok önemli bir konumda bulunan Bulgaristan sınırımızdaki Kapıkule Sınır Kapısında karşılaşılan sorunların önüne geçilmesi amaçlarıyla 09.04.2020 tarihli ve 6360 sayılı Genelge ile, yük taşımacılığının aşağıda sıralanan hususlar çerçevesinde uygulanmasına karar verilmiştir:

- Kapıkule Sınır Kapısı yakınında bulunan GTİ TIR Parkı izole alanında hali hazırda Türk uyruklu şoförler için uygulanan şoför veya römork değişimi işlemleri yabancı uyruklu şoförler için de her türlü sağlık kontrolünden geçmek, araçları dezenfekte edilmek ve Türkiye’ye giriş yapmamak koşulu ile uygulanabilecektir.

- Yabancı uyruklu şoförler Bulgaristan’dan Türkiye’ye giriş yapmak istediklerinde, römork/çekici değişikliği yapacaklarını, ihracat/ithalat yükü taşıyan araçların bilgisinin de bulunacağı bir form ile beyan edeceklerdir.

- İhracat yükü taşıyan aracın TIR parklarında olup olmadığı sistem üzerinden kontrol
edilecektir.

- İhracat yükü taşıyan aracın TIR parklarında olduğu teyit edilirse, ithalat yükü taşıyan aracın
dezenfeksiyon işlemine müteakip plaka okuma sistemi üzerinden saha giriş kaydı
yapılacaktır.

- Yasaklı ülke çıkışlı ve 14 günlük izolasyon süresi dolmamış yabancı sürücü pasaport
noktasına geldiğinde römork/şoför değişikliği yapmak istediğini beyan eden formu görevli
polis memuruna verecektir.

- Pasaport işlemine müteakip aynı peronda şoförün sağlık kontrolü Sağlık Bakanlığı
personelince yapılacaktır.

- Değişim yapacak yabancı şoför sağlık birimine pasaport ve iletişim bilgilerini verecektir.

- Gümrük işlem süreçleri tamamlandıktan sonra Türkiye'ye giriş yönündeki araç, çıkış
yönündeki değişim aracı ile GTİ TIR Parkı izole alanda buluşacaktır.

- Her iki yöndeki araçların hazır olması halinde araçlar en kısa sürede römork/şoför
değişikliğine tabi tutularak işlem süreçleri tamamlanacaktır.

- Mahreçten gelen yabancı uyruklu şoför bu kez çıkış yönüne geçerek pasaport dahil gümrük
işlem süreçlerini tamamlayacaktır.

COVID-19 SALGINI NEDENİYLE ULUSLARARASI YÜK TAŞIMALARINDA
GETİRİLEN KOLAYLIKLAR

SINIR İŞLEMLERİ

Karayoluyla İhracatımız “Temassız Ticaret” Modeliyle Sürdürülüyor

Bilim Kurulu kararları ve Sağlık ve İçişleri Bakanlıklarınn talimatları doğrultusunda dış sınırlarımızda bazı tedbirler uygulamaya konmaktadır. Bu tedbirlerinin etkilerinin, ticaretin akışını kesintiye uğratmaması amacıyla sınırlandırılmasına gayret gösterilmektedir.

Bu çerçevede, Türkiye İran, Irak ve Bulgaristan olmak üzere komşu ülkeler ile “temassız ticarete” dayalı bir yaklaşım benimsemiştir. Bu yaklaşımın temel fikri kişiden kişiye temasın sınırlandırılması ve
hastalığın yayılması olasılığının ortadan kaldırılmasıdır. Bu şekilde, ticaret ortaklarıyla sıkıntısız bir akış sağlanması amaçlanmıştır.

Bu amaçlarla, Türk ve yabancı taşımacılık şirketlerine ve sürücülerine, 14 günlük karantina prosedürü
kapsamında beklememek üzere römork, sürücü veya konteyner değişimi imkanı sağlanmıştır.

“Temassız Ticaret” olarak tanımlanan bu operasyon ilk olarak 1 Mart 2020 itibarıyla tampon bölgede
(Türkiye ile Irak sınırları arasında) uygulamaya başlatılmış olup, karşılıklı taşımalar 20 Mart tarihinde
yeni bir model üzerinden gerçekleştirilmeye başlamıştır.

Habur Sınır Kapısı’nda Temassız Ticaret

UND’nin katkılarıyla hayata geçirilen yeni model şu şekilde işlemektedir:

- Sürücü Habur sınır kapısına giriş yapıp, gümrük işlemlerini bitirdikten sonra, UND saha görevlisine evraklarını teslim eder.

- UND saha görevlisi aldığı evrakları UND ofis yetkilisine vererek; sürücü adını, soyadını, ihracatçı, ithalatçı, plaka ve karşıdan aracı teslim alacak sürücünün isim soy isim bilgilerini sisteme kaydeder (Sisteme kaydedilen bilgileri UND İbrahim Halil gümrük ofisi anlık olarak görmektedir.)

- Bu işlemler bittikten sonra sürücü, gümrük evraklarının bulunduğu kapalı evrak poşeti ile
birlikte aracı tampon bölgede bırakır.

- Tampon bölgeden UND'nin belirlediği sabit sürücüler aracı İbrahim Halil gümrüğündeki sahaya götürür ve kendisine teslim edilen kapalı evrak poşeti ile araç anahtarı UND yetkili tarafından İbrahim Halil saha görevlisine teslim eder; saha görevlisi aracın sahaya geldiğini sisteme işler.

1 Mart-16 Nisan tarihleri arasında, ticari amaçla 83 bin 170 araç ile giriş ve çıkış yapılmıştır (20 Nisan itibarıyla günlük 1319 çıkış ve 1100 giriş olmak üzere salgın öncesi işlem hacmine ulaşılmıştır).

Kapıkule Sınır Kapısı’nda Temassız Ticaret

Kapıkule’de ise, “Temassız Ticaret” uygulaması 20 Mart’ta başlatılmış olup, hem Türk hem yabancı taşımacıların Türk-Bulgar sınırında römork, sürücü veya konteyner değişimi gerçekleştirmesi sağlanmıştır.

Daha sonra 24 Mart 2020 tarihinde, tampon bölge, yabancı nakliyecilere Türk ve Bulgar sınır kapıları arasındaki tampon bölgede konteynerlerini, römorklarını veya sürücülerini değiştirmek için daha fazla alan sağlamak amacıyla Türk sürücüler için, gümrük çıkış hattından önceki TIR park alanına doğru genişletilmiştir. Hastalığın bulaşma riskini ortadan kaldırmak üzere, konteyner ve römorklar her değişim öncesinde tamamen dezenfekte edilmektedir.

Bu sayede, 14 günlük karantina zorunluluğu beklenmeden ticaretin akışının sürmesi sağlanmıştır.

YURTİÇİNDEKİ BELGE DENETİMLERİ

7 Nisan 2020 tarihli ve 27671623-249-E.23110 sayılı geçici /süreli düzenleme kapsamında, Ulaştırma
Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından koronavirüsün (COVID-19) yayılımının önlenmesi
ve vatandaşlara etkisinin en aza indirilmesini teminen; 3 Nisan 2020 tarihinden itibaren uygulanmak
üzere, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde ilk defa yetki belgesi düzenleme işlemleri geçici olarak durdurulduğu bildirilmiştir. Ancak yapılan güncelleme ile mevcut yetki belgesi sahipleri taşıtlarını yetki belgelerine kayıt ettirebileceklerdir.

Bu kapsamda, yapılan güncelleme ile özetle;

      - Mevcut yetki belgesi sahiplerinin, yetki belgesi eki taşıt belgelerine taşıt ilave taleplerinin
karşılanacağı,
      - 03.04.2020 tarihi mesai saati bitimine kadar Bakanlığa, Bölge Müdürlüklerine veya Ticaret
Odalarına müracaat edenlerden, henüz işlemleri tamamlanmayan ilk defa yetki belgesi
taleplerinin karşılanacağı,

      - Ayrıca faks veya e-posta ile gelen taleplerin, belge asılları istenmeden karşılanacağı
bildirilmektedir.

YETKİ BELGELERİNDE ASGARİ KAPASİTE KAYBINA İLİŞKİN KORONAVİRÜS TEDBİRİ

4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Karayolu Taşıma Yönetmeliği (KTY) çerçevesinde düzenlenen yetki belgeleriyle ilgili olarak;

- KTY'nin 14 üncü maddesinin 21 inci fıkrası gereğince asgari kapasite kaybına ilişkin 630         günlük süre hesabının 01.03.2020 tarihinden başlamak üzere durdurulması hususu uygun görülmüştür.

Bahse konu 14 üncü madde 21 inci fıkra aşağıda sunulmaktadır:

(21) Yetki belgesi sahipleri, yetki belgesi eki taşıt belgelerinde kayıtlı taşıtlarının;

a) Kazaya uğradığı, yandığı, hurdaya ayrıldığı veya benzer bir mücbir sebepten dolayı iş göremez
duruma geldiği,

b) Satıldığı,

c) Kendi istekleriyle düşüldüğü

ç) Yaşları nedeniyle asgari kapasiteden sayılmadığı

d) 24 üncü maddenin üçüncü fıkrası gereğince re’sen düşüldüğü, tarihler esas alınmak kaydıyla, bu maddede öngörülen asgari kapasite şartını kaybetmeleri ve asgari kapasitenin kaybedildiği süre toplamının, 17 nci maddede belirlenen yetki belgesi geçerlilik süresi boyunca 630 takvim gününden fazla olması halinde, yetki belgesi iptal edilir.

- UBAK BELGELERİNDE GEÇİCİ MUAFİYET

UBAK İzin Belgelerinden sorumlu uluslararası kuruluş olan Uluslararası Taşımacılık Forumu (ITF)
Sekreteryasınca üye ülkelere yapılan bilgilendirmede, Söz konusu salgın nedeniyle taşımacıların sıkıntı yaşamamalarını teminen;
 

- UBAK İzin Belgeleri yanında sunulan ve 12 Mart 2020 tarihi itibariyle süresi dolmuş olan Çekici ve
Romörk / Yarı Römork İçin Yola Elverişlilik Belgelerinin (The roadworthiness test for the motor vehicle
and the trailer or semitrailer) 30 Haziran 2020'ye kadar geçerli kabul edilmesi,

- Taşıma operasyonu esnasında Covid-19'dan kaynaklı prosedürler nedeniyle süresi dolan Kısa Süreli UBAK İzin Belgelerinin taşıma bitinceye kadar kabul edilmesi, yönünde 1 Nisan – 30 Haziran tarihleri arasında üye ülkelerce kolaylık sağlanması tavsiye edilmiştir.  

Bu çerçevede, yaşanan mevcut durum dikkate alınarak UBAK İzin Belgeleriyle yapılan taşımalarda herhangi bir sıkıntı yaşanmamasını teminen, yukarıda belirtilen geçici muafiyetlere ilişkin UBAK üyesi ülkeler gerekli kolaylığı sağlayacaktır.”

- ARAÇ MUAYENE BELGELERİ

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle araç muayene
sürelerini uzatmıştır.

Bakanlığın "Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"i Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğe eklenen geçici maddeyle araç muayene süreleri yeniden düzenlenmiştir.

Buna göre, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covid-19 salgını nedeniyle süresi gelen araçlarının muayenesini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde gerçekleştiremeyen motorlu taşıt sahipleri, söz konusu sürenin bitiminden itibaren 45 gün içinde bu işlemi yaptırabilecektir. Bu süreler gerektiğinde Bakanlıkça uzatılabilecektir

Buna göre, Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Covid-19 salgını nedeniyle süresi gelen araçlarının muayenesini bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde gerçekleştiremeyen motorlu taşıt sahipleri, söz konusu sürenin bitiminden itibaren 45 gün içinde bu işlemi yaptırabilecektir. Bu süreler gerektiğinde Bakanlıkça uzatılabilecektir.

- TEHLİKELİ MADDE TAŞIMACILIĞI SÜRÜCÜ EĞİTİM SERTİFİKASININ (SRC 5) UZATILMASI

Çin Halk Cumhuriyeti’nde ortaya çıkan ve tüm dünyaya yayılan Koronavirüs (Kovid 19) salgını ile
mücadele kapsamında ülkemizde alınan tedbirlere ilave olarak Bakanlığımız almış olduğu “1/3/2020
ile 1/11/2020 tarihleri arasında Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanlığı Sertifikası (TMGDS) veya Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC-5) süresi dolan/dolacak olan kişilerin; - Sertifika süreleri 30/11/2020 tarihine kadar uzatılmıştır”

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımızın 7 Nisan 2020 tarihinde UNECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu) ile imzaladığı Special Multilateral Agreement M24 ile ; 1/3/2020 ile 1/11/2020 tarihleri arasında süresi dolan/ dolacak sürücülerin SRC5 (Temel+Tanker) Sertifikaları ADR Konvansiyonuna taraf olan ülkelerde 1 Aralık 2020 tarihine kadar geçerli olacaktır.

- ŞEHİRLERARASI SEYAHAT VE SOKAĞA ÇIKMA YASAĞINDA İBRAZ EDİLECEK EVRAKLAR

İçişleri Bakanlığı tarafından 09.04.2020 tarihli Uluslararası Yük Taşımacılığı konulu genelgeye istinaden; "bu tarih itibariyle ülkemizden çıkış yapacak olan Türk uyruklu şoförlerin çıkış kapısına geldiklerinde beraberlerinde maske, dezenfektan, uzun süre yetecek gıda malzemesi bulundurması ayrıca; şoförlere varış ülkelerinde ve güzergah boyunca kimseyle temas etmeden, sosyal mesafeyi koruyarak iletişim kurması ve yüklerini boşaltarak vakit kaybetmeden geri dönmeleri" anılan genelgede talimatlandırılmıştır.
 

- TOBB'DAN BİR KISIM TIR KARNELERİNİN GEÇERLİLİK SÜRELERİNİN UZATILMASI

Halihazırda düzenlenen TIR Karnelerinin geçerlilik süresi 120 gün olarak uygulanmakta ve geçerlilik bitiş tarihi karne üzerine kaşe ile tatbik edilmektedir.

Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği nezdinde yapılan girişimler neticesinde 15 Aralık 2019 - 31
Ocak 2020 arasında düzenlenen ve henüz kullanılmamış olan TIR Karnelerinin geçerlilik sürelerinin 120 günün üzerine 90 gün eklenerek uzatılmasına karar verilmiştir. Örnek olarak; 2 Ocak 2020 tarihinde düzenlenerek TIR Karne Hamiline teslim edilen bir TIR Karnesinin normal geçerlilik süresi 1 Mayıs 2020 tarihinde bitmekteyken, 90 gün uzatılarak 30 Temmuz 2020 olarak güncellenecektir.

Söz konusu tarih aralığında düzenlenen ve henüz kullanılmamış olan karneler için süre uzatma işlemi TIR iş ve işlemlerinin takip edildiği yazılımlar üzerinden gerçekleştirilmiş olup Karne üzerindeki tarihler ise TIR Karnesi düzenlemeye yetkili Odalar tarafından mühür tatbik edilerek düzeltilecektir.

YURTDIŞINDAKİ BELGE DENETİMLERİ

SÜRÜCÜ ÇALIŞMA VE DİNLENME SÜRELERİ

Koronavirüs şartları nedeni ile sürücülerin çalışma ve dinlenme süreleri AETR Sözleşmesinin
(Uluslararası Karayolu Taşımacılığında Çalışan Mürettebatın Çalışma Koşullarına Dair Avrupa
Sözleşmesi) 9 ncu maddesinde düzenlemiştir.
 

Madde 9; İstisnalar.
Sürücü, sürüş emniyetini tehlikeye atmamak, araçta bulunan kişilerin, aracın ve kendisinin veya
araçtaki yükün emniyetini sağlamak üzere, uygun bir park yerine ulaşıncaya kadar, makul ölçülerde bu sözleşmenin hükümlerinden sapabilir. Sürücü, sözleşme hükümlerinin dışına çıkma nedenini ve çıkma şeklini, kayıt sayfası (Analog takograf kağıdı) veya kontrol cihazının (Dijital takograf yazıcı çıktısı) yazıcı çıktısı veya görev listesi üzerinde ve en geç uygun bir durma yerine ulaştığında belirtecektir. Buna göre sürücünün hareket tarzı aşağıda açıklanmıştır;

Sürücü, kısıtlama veya zorlama başladığı anda takograftan bir 24 saat etkinlik çıktısı alarak arkasındaki bilgileri doldurmalı ve imzalamalı ve olayı kısaca yazmalıdır.

Kısıtlama veya zorlama bittiğinde, dinlenecekse uygun bir park yerine ulaştığında, takograftan bir 24
saat etkinlik çıktısı daha almalı ve yine arkasındaki bilgileri doldurarak imzalamalı, kısıtlamanın /
zorlamanın bittiğini not etmelidir. Bu kayıtları 30 gün yanında bulundurmalı ve denetlemelerde
göstermelidir. 30 gün sonunda bu kayıtları şirketine teslim etmeli, şirkette bu kayıtları 12 ay süre ile
saklamalıdır.
 

- GÜRCİSTAN, İRAN ÜZERİNDEN TRANSİT ORTA ASYA ÜLKELERİNE GİDEN TÜRK
ARAÇLARINDAN TÜRKİYE'YE DÖNÜŞTE GÜRCİSTAN TRANSİT BELGE İSTEMEYECEK

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada; Gürcistan tarafı İran üzerinden transit
taşıma yaparak Orta Asya ülkelerine giden taşıtlarımızın ülkemize dönüşlerinde Gürcistan transit geçiş belgesi istenmeyeceği bildirilmiştir.

- KAZAKİSTAN/RUSYA TRANSİT GEÇİŞ BELGELERİ HAKKINDA

Koronavirüs (COVID 19) salgını nedeniyle Türkmenistan güzergahı kapanmıştır.

Bu kapsamda, Türkiye Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından, Orta Asya ülkelerine taşıma yapmak üzere ülkemizden çıkış yapmış olan ve Rusya/Kazakistan transit geçiş belgesi tahsis edilmemiş olan taşıtlarımızın yaşanan bu durumdan olumsuz etkilenmemeleri ve alternatif taşıma güzergahlarını kullanabilmeleri amacıyla, Firmalarımızın doğrudan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine başvurmaları halinde, söz konusu firmaların halihazırda yurt dışında bulunan taşıtlarına 15 Nisan 2020 tarihine kadar Kazakistan ve/veya Rusya transit geçiş belgelerinin tahsis edilmesinin uygun görüldüğü bildirilmiştir.

- BULGARİSTAN E-TOLL UYGULAMASI HAKKINDA

Bulgaristan Sofya Büyükelçiliğimiz tarafından yayınlanan duyuru metni ile E-toll (vinyet) uygulaması
hakkında Bulgaristan Makamlarıyla temasa geçildiği, Yol Altyapı Ajansı tarafından "free-flow" yöntemi
kullanıldığı takdirde ücretlendirmenin kilometre hesabına göre yapıldığının, cezai bir durumun zaten
oluşmadığının, öte yandan, içinde bulunduğumuz olağanüstü şartlardan ötürü esnek davrandıklarının
ve anlayış gösterdiklerinin belirtildiği ifade edildi.

- ÖZBEKİSTAN'A TAŞIMALARDA ELEKTRONİK ÖZET ÖN BEYAN ZORUNLU HALE GELDİ

02.04.2020 tarihi itibariyle Özbekistan'a yapılacak karayolu taşımalarında elektronik özet ön beyanın
zorunlu hale geleceği bildirilmektedir.

Bu kapsamda, araçların Özbekistan Cumhuriyeti gümrük sınırlarına varışlarından 1 saat önceden
elektronik beyanlarını göndermelerinin zorunlu olduğu belirtilmekte olup IRU TIR EPD sisteminde
Özbekistan Gümrük Kapıları ile ilgili güncellemelerin yapıldığı ve Özbekistan'a gerçekleşecek taşımalar için kullanılabilir olduğu bildirilmektedir.

- GÜRCİSTAN'A TAŞIMACILIKTA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR

- Ülkeye girince ya da girmeden önce çekici+yarı römork için ayrı ayrı zorunlu trafik poliçesi
düzenlenmesi gerekmektedir. www.tpl.ge web adresi üzerinden kredi kartıyla işlem gerçekleştirilebilir. Sigorta yaptırmaksızın seyir hali ceza getirir.

- Ağır vasıta kullanımına uygun sürücü ehliyeti gerekir.

- Geçiş belgeleri üzerinde silinti, yazının üzerine çizgi çekilerek tekrar yazılması gibi durumlarda belge Gürcistan makamlarınca kabul edilmemektedir.

- Geçiş belgesi ve CMR poliçesine kaşe uygulanır. Kaşelenmemiş CMR poliçeleri ibraz edilmemiş kabul edilir ve ağır cezai yaptırım getirir.

- Taşınan eşya ADR konvansiyonuna (Tehlikeli-Yanıcı madde vs. ) dahilse sürücüde yanıcı
ehliyeti olmalıdır. Haricen diğer koşulların uygun olması gerekir.

- Rusya üzerinden gerçekleştirilecek taşımalarınızda Rusya’nın gabari standartları (tonaj) baz
alınmışsa Gürcistan’da bir sorun yaşanmaz. Haricinde en, boy, yükseklik için Avrupa
standartları kabul görür. 

- Gabari dışı taşımalarda taşıtın ölçüleri, mesafe ve sınır kapılarına göre farklılık gösteren refakat hizmet bedeli yansıtılır.

- Trafik kurallarına aşırı ölçekte dikkat edilmelidir.

- Gürcistan’ı transit geçen araçlar zaman zaman tam tespit (XRAY, eşyanın boşaltılarak sayılması, tartılması ve tekrar yüklenmesi) kontrolleri için sınır gümrüğünden Tiflis iç gümrüğüne çevrilebilmektedirler. Kontroller için 8-20 gün arasında beklemeler yaşanabilmektedir.

- Gürcistan vergi kanunlarına göre ülkeye sadece, araca fabrikasınca takılan ve trafiğe ilk çıktığı haliyle üzerinde olan standart yakıt depolarındaki akaryakıta giriş müsaadesi verilir. Depolar şişirilmişse, tek depolu araca ikinci depo takılmışsa bu Gürcistan makamlarının online bağlandıkları bir sistemde sorgulanacak ve aracınıza ilk sefer için 2000 Lari, ikinci sefer için 4000 Lari ceza yazılacaktır. Haricen yakıta da el konulacaktır.

- Dönüş güzergahında Gürcistan’a üçüncü ülke taşıması stoklardaki belgesizlik nedeniyle
mümkün değil. Böyle bir taşıma planlaması sonuçsuz kalacaktır.

- GÜRCİSTAN’I TRANSİT GEÇEN ARAÇLARA YÖNELİK YAKIT KONTROLLERİ

Gürcistan sadece Azerbaycan sınırından girişleri kapsayan kısıtlamaya gitmiştir.

1- Yüklü uluslararası taşıma yapan araçlar için bir kısıtlama getirilmemiştir.

2- Boş transit araçlar ayda iki kere 500 litre ile geçebilecektir.

3- Gürcistan’ı 1 ay içinde ikinci seferden sonra transit geçecek boş araçlarda maksimum 50 litre yakıt bulunabilir.

-  KAZAKİSTAN’A TIR KARNESİZ TAŞIMA YAPILMAMASI

Nur-Sultan Ticaret Müşavirliğinden iletilen bilgilendirmeye göre; geçtiğimiz günlerde Özbekistan-Kazakistan sınır bölgesindeki Tazhen kapısında TIR Karnesi olmayan araçların bekletildiği, bahse konu araçlara Kazak Gümrüğünce eskort araç sağlanmadığı ve bu araçların gümrük müşavirliklerine yönlendirildikleri belirtilmiştir. Temas edilen Kazak Makamları, devam eden salgın süreci nedeniyle eskort uygulamasının askıya alındığını ve tırlara bu yönde bir hizmet verilmesinin mümkün olmadığını, gümrük müşavirlikleri üzerinden gerçekleştirilecek işlemlerle geçişlerinin sağlanabileceğini ifade etmişlerdir.

TIR Karne’siz gelecek araçlar için CMR başına ücretlerin talep edilmesi nedeniyle ilave maliyetler söz konusu olacaktır. Tır Karnesiz sürücülerin hem sigorta işlemleri, hem de Kazakistan’da şu an tam zamanlı çalışılmaması nedeniyle uzun bekleme süreleriyle karşılaşabilecekleri vurgulanmaktadır.

Tırlardan CMR başına talep edilen ücretlerin ve Hazar geçişinden kaynaklanacak maliyetin yarattığı
zorluklar olmakla beraber, Kazakistan’daki mevcut uygulamalar nedeniyle TIR Karnesi bulunmayan
araçların sigorta işlemleri çerçevesinde transit geçişlerini sağlayabilecekleri belirtilmektedir.
Tazhen’deki tüm araçların geçişi halihazırda sağlanmış bulunmaktadır.

İlerleyen zamanda benzer sorunların yaşanmamasını teminen araçların Tır Karnesiyle operasyonlarını gerçekleştirmeleri muhtemel aksaklıkları engelleyecektir. TIR Karne’siz gelecek araçlar için CMR başına ücretlerin talep edilmesi nedeniyle ilave maliyetler söz konusu olacaktır. TIR Karne’siz sürücülerin hem sigorta işlemleri, hem de Kazakistan’da şu an tam zamanlı çalışılmaması nedeniyle uzun bekleme süreleriyle karşılaşabilecekleri vurgulanmaktadır.

- BAKÜ LİMANI'NDA TIR PARK ÜCRETLERİ PEŞİN ALINMAYA BAŞLANDI

15 Nisan 2020 tarihinden itibaren Bakü limana gelen şoförlerden park ücreti peşin olarak talep
edilmektedir. Bu ücreti ödemek istemeyen sürücülerin ise yüklerini bırakarak 24 saat içinde ülkeyi terk etmelerinin isteneceğini bildirmiştir.
 

- AZERBAYCAN ÜZERİNDEN TÜRKMENİSTAN'A YAPILAN TAŞIMALAR

Azerbaycan'a giden Türk TIR'larının koronavirüs nedeniyle burada normalden daha uzun süre
kalmaktan ya da ceza gerektiren başka bir fiil için ödemeleri gerek ilave ceza ve ücretlerden bu aşamada muaf tutulmaları sağlanmıştır.

Koronavirüs'ün Taşımacılığa etkisi haritası

https://www.und.org.tr/sektorel-bilgiler/covid-19-salgininin-yuk-ve-yolcu-tasimaciligina-etkisi

Diğer yandan, Bakü Liman İdaresi ile gerçekleştirilen işbirliği sonucunda, TIR'ların sadece römorklarının Türkmenistan'a gönderilmesi suretiyle, Orta Asya'ya ihracatın ve taşımacılığın devamına da imkan sağlanmıştır.

FEDERAL ALMANYA İÇİŞLERİ BAKANLIĞI SCHENGEN VİZELERİ HAKKINDA GENELGESİ

Federal Almanya İçişleri Bakanı Horst Seehofer tarafından imzalanan genelgede; 17 Mart 2020 veya 17 Mart 2020 sonrası ve bu genelgenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Federal Almanya topraklarına
seyahat etmiş ve genelgenin yürürlüğe girdiği tarih itibaren Federal Almanya topraklarında bulanan
yabancıların vize sürelerinin bitimiyle itibaren 30 Haziran 2020 tarihine kadar vize (oturum) süreleri
uzatılmıştır.

AVRUPA BİRLİĞİ’NİN KURDUĞU YEŞİL HAT-HIZLI GEÇİŞ SİSTEMİ

COVID-19 salgınının ilerleme sürecinde Avrupa ülkelerinin tamamında, kamu sağlığı gerekçeleriyle ülke giriş ve çıkışlarını kısıtlayan tedbirler uygulamaya alınmaktadır. Alınan tedbirler sonucunda taşıma yapılan Avrupa ülkelerinin sınır kapılarında giriş ve çıkış işlemleri yavaşlarken, Türk sürücüler de dahil olmak üzere, profesyonel TIR sürücülerinin uzun beklemelere ve işlemlerinde gecikmelere maruz kaldıkları görülmektedir.

Öte yandan, gerek Dünya Sağlık Örgütü (WHO) kuralları ve açıklamaları gerekse Avrupa Komisyonu’nun kamu sağlığının korunması ve eşya ile temel hizmetlere erişim sağlamak adına 16.03.2020 tarihinde duyurduğu kılavuz doğrultusunda; bu kısıtlamalarda genel ilke olarak “yük taşımacılığının muaf tutulduğu” görülmektedir. Bu ilke doğrultusunda,

- Çoğu Avrupa ülkesi sınırları üzerinden yük taşımacılığına kısıtlama getirmekten
kaçınmakta;

- Bazı AB ülkeleri sürüş ve dinlenme sürelerindeki kısıtlamalara muafiyetler getirmekte;

- Bazı AB ülkeleri ise hafta sonu sürüş yasaklarını kaldırmaktadır.

Bu iyileştirmelere rağmen, süregelen kontrol ve kısıtlamalar nedeniyle Avrupa’da tedarik zincirlerinde
ciddi aksamalar sürmektedir. 

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından yapılan yakın tarihli bir
açıklamada “yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı alınan önlemlerin taşımacılığı felç ettiği”
belirtilerek, malların teslimatındaki gecikmenin Avrupa’da "kıtlığa" neden olabileceğine işaret
edilmektedir.

AB Komisyonu, “önceliklerinin AB ülkeleri arasındaki ana yollarda trafik akışını sağlamak olduğunu” ,
tüm malların serbest dolaşımının sağlanması gerektiğini” vurgulamaktadır.